„Er zijn simpelweg te weinig huizen. Dat is niet zomaar weg”, zo verklaart DNB-hoofdeconoom Olaf Sleijpen de aanhoudende stijging van de huizenprijzen. Toen woningen jaren terug wel sterk in prijs daalden kwam dat volgens hem door de financiële crisis, en de situatie van nu zou daar niet mee te vergelijken zijn. Datzelfde geldt in de ogen van Sleijpen voor vergelijkingen met de huizenprijsdalingen in de jaren tachtig. Toen was er zowel sprake van een zware recessie als een heel fors oplopende rente, geeft hij aan. Van die combinatie is nu geen sprake, aldus de econoom.

DNB gaat ervan uit dat huizen dit jaar gemiddeld genomen voor bijna 14 procent meer geld van eigenaar wisselen dan vorig jaar. In de afgelopen maanden zijn de huizenprijzen namelijk al hard opgelopen. Zelfs als de huizenprijzen na het eerste kwartaal van dit jaar gelijk zouden blijven, zou de prijsstijging voor het hele jaar op afgerond 12 procent uitkomen. Voor volgend jaar en het jaar daarna is de verwachting dat de prijzen „gematigd” verder toenemen. Dan gaat het volgens DNB om plussen van bijna 4 en 2,5 procent.

Veel banken en andere geldschieters hebben de hypotheekrente de laatste maanden al opgeschroefd, als het ware vooruitlopend op de eerste renteverhoging in jaren die de Europese Centrale Bank (ECB) vorige week heeft aangekondigd. Sleijpen rekent erop dat de trend van een stijgende rente komende tijd doorzet. Het bedrag dat mensen kunnen lenen voor het kopen van een huis zal daardoor onder druk komen te staan, waardoor we de prijzen niet meer zo hard zullen zien oplopen als voorheen.

In de raming van DNB loopt de gemiddelde rente op nieuwe hypotheekcontracten op van 1,7 procent vorig jaar naar 3,8 procent in 2024. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat dit cijfer met vertraging reageert op de tarieven die hypotheekverstrekkers zelf publiceren. Het tarief voor een NHG-hypotheek met een rentevaste periode van twintig jaar stond vorige maand bijvoorbeeld al op ruim 3 procent, geven de deskundigen bij de toezichthouder aan.