Lavrov antwoordde glimlachend: „Wij houden de uitvoer van graan uit Oekraïne niet tegen. Voor de export vanuit de havens moet de heer Zelenski bevel geven.”

Lavrov was in de Turkse hoofdstad Ankara op bezoek om te spreken over de uitvoer van graan. Oekraïne is een van de grootste graanleveranciers ter wereld, maar omdat de Russen de Oekraïense havensteden op Odessa na in handen hebben, gaat er bijna geen korrel graan meer naar het buitenland. Bovendien hebben de Russen de oogst in de door hen bezette gebieden in Oost-Oekraïne gestolen.

Oekraïne probeert op allerlei andere manieren, zoals via het spoor en over de weg, het graan dat ligt opgeslagen het land uit te krijgen. Dat zet amper zoden aan de dijk, met als gevolg dat er in landen die afhankelijk zijn van Oekraïens graan mensen van de honger dreigen om te komen.

De oplossing is simpel: de Russen moeten de havenblokkade beëindigen, want bijna al het graan wordt via de Zwarte Zee naar het buitenland verscheept. Rusland stelt als voorwaarde dat Oekraïne de mijnen in en rond de haven van Odessa verwijdert. Die mijnen liggen daar om een Russische invasie over zee te voorkomen. Oekraïne haalt de mijnen dus niet weg, want dat is vragen om problemen.

Nu beweert Rusland dat Oekraïne schuldig is aan de dreigende hongersnood in met name Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Dat is de wereld op zijn kop. Eerder gaf Moskou aan dat het de blokkade ongedaan zou maken in ruil voor het opheffen van de westerse sancties. Nu eist het dat Oekraïne de mijnen ruimt en het land daarmee overgeeft in de handen van het Kremlin.

Het is niet voor het eerst in de geschiedenis dat Rusland voedsel als wapen gebruikt. In de jaren dertig van de vorige eeuw creëerde dictator Josef Stalin kunstmatig hongersnood in Oekraïne om de boeren op hun knieën te dwingen. Die verzetten zich tegen de collectivisatie in de landbouw, zeg maar de instelling van de sovchozen en kolchozen. Als gevolg van de Holodomor, letterlijk de pest of de plaag van de honger, kwamen vier miljoen Oekraïners om het leven.

Rusland zit er niet mee als er mensen door voedselgebrek om het leven komen. Volgens een aantal deskundigen moet de vrije wereld een einde aan de blokkade maken, omdat die in strijd is met het zeerecht. Op de internationale wateren geldt in de regel het recht op vrije vaart. De Litouwse minister van Buitenlandse Zaken Gabrielius Landsbergis stelt voor dat een colonne vrachtschepen van verschillende landen onder militaire begeleiding het graan door de Zwarte Zee loodst. Dat is geen slecht idee. De dreigende hongerdood van miljoenen mensen eist moedige maatregelen.