Intussen zijn er wel steeds meer ondernemers die impact ervaren van de oorlog in Oekraïne. Bij een peiling in maart zei 8 procent van de ondervraagde bedrijven grote of zeer grote gevolgen te ervaren van de oorlog, die tot gevolg heeft dat de prijzen voor gas en andere energiebronnen internationaal flink zijn opgelopen. In april is dat gestegen tot 15 procent. Vooral in de horeca, detailhandel en bouw nam het aandeel bedrijven dat de economische gevolgen van de oorlog begon te voelen toe.

Concurrentiepositie

Circa de helft van de ondernemers berekent de hogere kosten helemaal niet door en een derde doet het maar enigszins of deels. Volgens Hans Klein Swormink, programmamanager bij KvK, speelt bij de keuze om de hogere energiekosten niet door te berekenen naast de concurrentiepositie mee dat de meeste ondernemers nu vooral willen blijven draaien. „De kleinere marges nemen ze even op de koop toe. Ondernemers kijken nu naar de korte termijn; ze willen overleven, klanten behouden. Omzet is alles, een goede marge komt wel weer, zeggen ze.”

Toch is het niet zo dat bedrijven hun prijzen helemaal niet willen verhogen. Van de ondernemers die aangeven dat ze te maken hebben met gestegen kosten van grondstoffen, materialen en producten, berekent vier op de vijf die gestegen kosten wél deels of helemaal door.

Materiaalkosten

Dat er een verschil bestaat in de manier hoe bedrijven met de verschillende kostenstijgingen omgaan, is volgens Klein Swormink verklaarbaar. „Materiaalkosten zijn direct toe te wijzen aan producten en worden daardoor vaker wel doorberekend. Als hout voor een tuinhuis duurder wordt, is het logisch dat de prijs hoger wordt”, zegt hij.

Maar bij energie is dat anders. Wanneer een ondernemer bijvoorbeeld meer kwijt is aan diesel om zijn hout te vervoeren is dat lastiger in verband te brengen met dat specifieke product, vandaar dat het doorberekenen van kosten dan ook minder makkelijk wordt geaccepteerd.

Door de oorlog is voor 31 procent van de ondernemers verduurzaming belangrijker geworden. Investeringen of voorgenomen investeringen zijn bij een op de vier bedrijven toegenomen.