Het havenstadje Cork in het zuidwesten van Ierland is in afwachting van de gasten. De hijskranen die tot voor kort de skyline tekenden, zijn onttakeld. De oudste straat is helemaal opgekalefaterd, de grachtenpanden hebben een extra likje verf gekregen. Zelfs op een grauwe dag ziet het blauw, rood, roze en oker er vrolijk uit. En er is een degelijk menu samengesteld. Iedereen kan komen. Cork verwacht zeker 60.000 tot 80.000 meer gasten dan normaal, een toename van 15 tot 20 procent.

Elk jaar kiest Europa zijn culturele hoofdstad. Waren afgelopen jaar Genua en Lille aan de beurt, dit jaar is de eer aan Corcaigh (Cork in het Keltisch). Aan de verkiezing gaat een lange voorbereiding vooraf. In 1998 was Corks benoeming al bekend, en de afgelopen achttien maanden waren bijna alle mouwen opgestroopt. Er moest een cultureel programma met concerten, tentoonstellingen en optredens worden samengesteld en de stad wil goed voor de dag komen.

Zo is er aan de 28 bruggen over de Lee nog één toegevoegd en ziet St. Patrick Street, de hoofdstraat, er tiptop uit. Bussen en auto’s rijden er nu nog maar in één richting, de voetgangerspaden zijn fantastisch breed en de gevels van The Body Shop, Benetton, Boots, Laura Ashley, Marks&Spencer enzovoort kleuren weer fris. Een architecte ontwierp straatlantaarns waar de Corkers even aan moesten wennen, maar inmiddels hebben ze zich met de mastvormige lampen verzoend - en terecht.

Dat Cork hoofdstad is geworden en niet Limerick of Gallway (Dublin heeft zijn beurt al gehad), was de keus van het Europese panel waaraan Ierland de selectie had toevertrouwd. Toch heeft de keus veel weg van een verkiezing bij gebrek aan beter. Natuurlijk mag de stad, die zo groot is als Enschede, er zijn. Zij heeft een leuk centrum, met zijn oude overdekte groente-, vlees- en vismarkt (de English Market) en de levendige hugenotenbuurt, waar ooit veel Franse protestanten neerstreken en nu allerlei straatartiesten gemoedelijkheid brengen. Het stadje is overzichtelijk, heeft zijn karakteristieke rivier de Lee en telt veel vriendelijke inwoners. De eigen universiteit zorgt voor de nodige standing.

Cork is de tweede stad van de republiek, maar heel overtuigend is het allemaal niet. Het is geen echt slaperige plaats, maar eerlijk gezegd heeft Utrecht, Leiden of Delft meer te bieden. Cork kan zijn arbeidersverleden niet verhullen. Wil de toerist op de culturele toer, dan valt zijn oog op Praag, Wenen of Berlijn of op niet-hoofdsteden zoals Maastricht, Gent en Avignon. En wil je naar Ierland, dan kom je niet voor Cork maar voor het Ierse platteland. Bén je eenmaal in Ierland, dan is Cork zeker een goede dagtrip.

Dit jaar is die temeer interessant, omdat er een leuk cultureel programma is opgesteld (zie www.cork2005.ie). Hebben de menu’s die Europa’s culturele hoofdsteden presenteren meestal een hoog nouvelle-cuisinegehalte -voor veel geld weinig en ultra-exclusief eten op het bord- Cork doet gelukkig wat gewoner. Natuurlijk zijn er diverse hippe dansvoorstellingen en exclusieve architectuurtentoonstellingen, maar er is ook traditionele, degelijke kost. De sopraan Emma Kirkby zingt bijvoorbeeld Bach, koren presenteren het kerkelijke lied en een drietal optredens illustreert vijf eeuwen Spaanse gitaar. Onder de culturele noemer valt zelfs een wedstrijdje zwemmen in de Lee en een professionele schaakpartij.

De stad steekt 13,5 miljoen euro in dit culturele jaar. Een enorm bedrag, dat gelukkig mede door sponsors wordt bijeengebracht. Maar Cork verwacht er beter van te worden. Als het goed is, zal de plaatselijke economie dit jaar -en hopelijk langer- goed tieren. Cork verwacht dat er per euro die aan een culturele activiteit wordt besteed er vijf naar de Corkse winkeliers, restaurants, hotels en bed-&-breakfastadressen zullen gaan. Wellicht tikt de zuinige Nederlander iets minder aan, maar gemiddeld wordt de economische waarde van elke gast op ongeveer 150 euro geschat. En dan droomt Ierland natuurlijk nog dat stad en eiland voor langere termijn weer in het toeristische blikveld zijn gekomen.