De vakkundigheid van leraren moet flink worden verbeterd. Een derde van de scholen zegt volgens de inspectie dat vaardigheden van diverse onderwijzenden te wensen overlaten. Gewapend met meer didactische en vakinhoudelijke kennis krijgen de leerkrachten ook meer plezier in hun werk. Dat kan weer leiden tot een lager ziekteverzuim.

Er moet in het onderwijs duidelijk prioriteit worden gegeven aan genoemde basisvaardigheden, omdat die in de eerste plaats nodig zijn om je te ontwikkelen en te handhaven in de maatschappij. Allerlei andere en nieuwe vakken zijn ook belangrijk, maar daar heb je te weinig aan als je niet goed genoeg kunt lezen. Meer lestijd zou kunnen helpen bij de nagestreefde vooruitgang, denkt de inspectie. Verder moeten er duidelijke doelen worden gesteld.

Onderwijsminister Dennis Wiersma laat weten met een „masterplan” te komen „om de basis op orde te krijgen, met extra steun voor leraren”. Leerkrachten gaan onder meer een hoger salaris krijgen, minder werkdruk en een „duidelijke opdracht voor het onderwijs”. De minister zegt te beseffen „dat we dit niet direct van vandaag op morgen keren, juist daarom hebben we geen tijd te verliezen”.

Collega Robbert Dijkgraaf is hoopvol over de ’knik omhoog”. Hij wil met name speciale aandacht voor mbo, leraren en lerarenopleidingen en bestrijding van kansenongelijkheid. Hij is het ook met de inspectie eens dat het onderwijs niet telkens om nieuwe dingen moet worden gevraagd.

„Het is belangrijk dat wij meer inzicht krijgen in wat werkt en wat niet werkt, om zo onderbouwd te kunnen verbeteren”, reageert voorzitter van de PO-raad voor primair onderwijs Freddy Weima. Henk Hagoort, voorzitter van de VO-raad voor voortgezet onderwijs, is wat huiverig voor een al te grote focus op taal en rekenen alleen. „Door een eenzijdige en smalle nadruk op taal en rekenen dreigt de brede vormende opdracht van het voortgezet onderwijs in de verdrukking te komen.” Hij wil ook onderzoek naar de oorzaken van de teruglopende resultaten bij taal en rekenen.

Het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS) vindt het „nú tijd om als onderwijsveld gezamenlijk de handschoen op te pakken”. Het begint bij voldoende kundige leerkrachten, vindt de organisatie. „Zorg eerst dat leraren weer les kunnen geven en schiet daarbij niet met hagel. Als aan die randvoorwaarde is voldaan heeft professionalisering een veel grotere impact. En zorg voor een goed salaris, zodat het vak weer aantrekkelijker wordt”, stelt CNV Onderwijs.