Nog geen toestroom bij bijzonder beheer banken om energiecrisis
Het aantal bedrijven dat echt in de problemen komt als gevolg van de energiecrisis lijkt nog mee te vallen. Banken zien bijvoorbeeld nog geen extra toestroom naar bijzonder beheer, waar bedrijven die het financieel zwaar hebben in terecht kunnen komen. Maar dat kan zomaar veranderen, waarschuwt de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB).
Geert Gladdines, adviseur zakelijke dienstverlening van de NVB, geeft aan dat bedrijven zeker last hebben van de hogere energieprijzen en de hogere kosten voor grondstoffen en materialen. Maar van een breed economisch probleem is volgens hem nog geen sprake.
Gladdines legt uit dat de energiecrisis, evenals de impact van de oorlog in Oekraïne, al wel invloed heeft op de handelsstromen. Dat noemt hij eerste-orde-effecten. Ook de tweede-orde-effecten, waarbij de crisis slaat op de prijzen en de beschikbaarheid van grondstoffen, is al aan de hand. Als voorbeeld noemt hij de hogere gasprijzen waar onder meer de glastuinbouw onder gebukt gaat. Maar ook vissers zijn bijvoorbeeld meer geld kwijt aan brandstof, waardoor ze vis voor een hogere prijs moeten verkopen om geld te blijven verdienen.
De „echte angst” zit volgens hem in de verdere gevolgen. „Wat als we permanent met hogere prijzen te maken krijgen. Of wat als de gaskraan in Rusland dichtgaat”, somt hij op. „Maar daar zijn we nog niet.” Met dat laatste doelt de NVB-adviseur op de derde-orde-effecten waarbij de crisis slaat op de hele economie. Consumenten zouden in zo’n situatie de hand op de knip houden, ook omdat het vertrouwen afneemt en de koopkracht daalt. Ook bedrijven zullen op dat moment hun investeringen terugschroeven.
Volgens Gladdines worden er nu al wel berekeningen gemaakt met wat er mogelijk staat te gebeuren als de oorlog in Oekraïne langer duurt. Maar van grote problemen is nu nog geen sprake. „Maar ik heb geen glazen bol”, verduidelijkt hij de huidige onzekerheid.
Verder legt hij uit dat de pijn van de coronacrisis niet dezelfde is als die van de Oekraïne-crisis. Corona veroorzaakte een grote brede schok die grotendeels door overheidssteun werd opgevangen. In bepaalde sectoren zoals de horeca en de retail was wel sprake van een grote klap. Maar de bedrijven die nu worden geraakt door de hogere prijzen zijn niet per se dezelfde bedrijven.
Bij Rabobank, dat onder andere veel glastuinbouwbedrijven als klant heeft, zien ze ook geen verhoogde instroom voor bijzonder beheer. De bank benadrukt dat bijzonder beheer ervoor bedoeld is bedrijven weer op weg te helpen. Doorgaans stroomt twee derde van de bedrijven die op het strafbankje terecht komt er ook weer uit.