Recept: Ierse farls
Ook wat de voedselvoorziening betreft leven we in roerige tijden. Exact twee jaar geleden was er sprake van een run op tarwebloem; nu is het alweer zover. Wie had dat ooit kunnen denken? In 2020 dreef de coronacrisis mensen tot hamstergedrag. Dit jaar is de onrust vooral het gevolg van de oorlog in Oekraïne. Daardoor dreigt er een wereldwijd tarwetekort, horen we al weken.
Nu is dat vooral onheilspellend nieuws voor landen in Afrika en het Midden-Oosten, die voornamelijk afhankelijk zijn van tarwe uit Oekraïne. Maar je hoeft geen zwartkijker te zijn om te vermoeden dat dit zich wereldwijd zal vertalen in hoge(re) prijzen voor bloem en meel. Wie het minst te besteden heeft, wordt daar het hardst door geraakt, ook hier. Wat moeten we als brood straks niet meer te betalen is?
De klassieke oplossing voor dit probleem is een alternatief ingrediënt zoeken. Bijvoorbeeld aardappelen: daarvoor zijn we niet van import afhankelijk. En vooralsnog rijzen de prijzen hiervan nog niet de pan uit. Ik probeerde de verwerking van gekookte aardappelen in deeg uit met platte broodjes die niet hoeven te rijzen en die in een koekenpan gebakken worden. Tarwe vervangen door aardappelen is iets wat in de Ierse keuken niet ongebruikelijk is. Dergelijke broodjes heten daar farls.
Ingrediënten (voor 8 stuks)
500 g aardappelen (geschild gewicht), 100 g tarwebloem, 0,5 tl zout, 0,5 tl versgemalen zwarte peper, 1 tl bakpoeder, 50 g roomboter, bloem om te bestuiven. Extra smaakmakers: 2 teentjes knoflook, 1 el fijngehakte rozemarijn of platte peterselie. Verder nodig: een koekenpan.
Bereiding
1. Haal de boter bijtijds uit de koelkast. Zacht is hij gemakkelijker te verwerken. Schil en was de aardappelen. Snijd ze in gelijke stukken. Kook ze gaar in licht gezouten water. Giet ze af en laat ze even uitdampen. Stamp ze fijn. Laat het kruim afkoelen tot je je handen er niet meer aan brandt.
2. Oorspronkelijk worden farls alleen op smaak gebracht met zout. Wie geen knoflook of verse kruiden in huis heeft kan die dus ook weglaten. Hak desgewenst de knoflooktenen en de verse kruiden fijn. Voeg knoflook, kruiden, zout, peper, bakpoeder (gezeefd) en boter toe aan de fijngestampte aardappelen. Kneed alles goed tot er een soepel deeg ontstaat.
3. Verdeel het deeg in tweeën. Maak er twee ballen van. Laat die ballen even opstijven. Rol elke bal met een deegroller op een bloem bestoven werkblad uit tot een redelijk dikke ronde lap met een doorsnee die net in de koekenpan past.
4. Zet de koekenpan op middelhoog vuur en laat hem droog heet worden. Bak de eerste lap deeg daarin aan beide kanten gaar en bruin. Reken per kant op ongeveer 3 minuten. Bak daarna de andere deeglap. Snijd ze beide in vier punten. Traditioneel aten Ieren farls bij het ontbijt, met spek. Maar zo’n broodje doet het ook goed met soep of een stoofgerecht.
5. In het kader van creatief en zuinig omspringen met restjes zijn farls een mooie manier om overgeschoten aardappelen van de vorige dag in te verwerken. Smelt in dat geval de boter voor gebruik: dat maakt het gemakkelijker om van alle ingrediënten een samenhangend deeg te kneden.