Mondriaan ook voor oren en neus
Het Kunstmuseum in Den Haag opent zaterdag een nieuwe tentoonstelling over Piet Mondriaan. De tentoonstelling bestaat uit meer dan alleen kunstwerken aan de muur. Bezoekers kunnen niet alleen hun ogen, maar ook hun oren en neus de kost geven.
In 2022 is het 150 jaar geleden dat de schilder geboren werd. Kunstmuseum Den Haag, dat met ruim 300 werken de grootste collectie Mondriaans ter wereld heeft, wilde dit niet ongemerkt laten voorbijgaan.
De muzikanten Steven Brunsmann en Marco Spaventi componeerden een heel nieuw muziekstuk, gebaseerd op ideeën over muziek van Mondriaan. Dit zal via een speciale app bij de tentoonstelling te beluisteren zijn.
Verticale lijnen
Ook onder meer de klanken van Jacob van Domselaer (1890-1960), die de schilderkunst van Mondriaan begin vorige eeuw al omzette in muziek, zijn te horen. Verticale lijnen bijvoorbeeld werden in deze muziek tonen van heel laag naar heel hoog. Muziek werd veel vaker met Mondriaan in verband gebracht, zo werden er tijdens zijn leven al pianoconcerten gegeven op speciale avondjes waarop zijn werk te zien was.
Birgit Sijbrands en Anh Ngo van geurstoffenproducent IFF maakten verder een nieuwe geur, volgens het museum „geïnspireerd door het ritme en de dynamiek van de Victory Boogie Woogie”, een van de beroemdste werken van Mondriaan. Ze keken onder meer welke geuren associaties oproepen bij bepaalde kleuren. Het wordt geen eau de toilette voor in de museumwinkel, maar de geur wordt als een kunstwerk geëxposeerd.
Ook roept het museum de geuren op die in Mondriaans ateliers in Amsterdam, Parijs en New York moeten hebben gehangen. Caro Verbeek, die geurhistoricus is, zocht dat uit. „In Amsterdam had hij nog veel spullen om na te schilderen, zoals een kasjmier shawl en een Perzisch tapijt. Ook werd er veel gerookt en was het vochtig.”
Verzetsheldin
In Parijs klaagde hij over zijn kolenkachel en kwam ook de geur van het nabijgelegen station Gare Montparnasse bij hem binnen, weet Verbeek. „In New York ging hij met tape en lijm aan de slag, at hij heel veel sinaasappels en gebruikte hij sinaasappelkistjes om meubels van te maken.”
De makers van de tentoonstelling willen volgens het museum met de expositie verder onder meer laten zien „hoe Mondriaan zich bewoog tussen zijn vrienden en tijdgenoten.” Tevens willen ze zijn invloed op de kunstenaars na hem belichten. Ook komen de contacten aan de orde die Mondriaan met andere artiesten had, zoals beeldend kunstenaar Alexander Calder en de wereldberoemde entertainer, verzetsheldin en maatschappelijk activiste Josephine Baker.
