De Europese Unie wil als onderdeel van zijn duurzaamheidsagenda de uitstoot van schadelijke stoffen beperken met de handel in dit soort certificaten. Het emissiehandelssysteem geldt nu al voor de zware industrie, energiebedrijven en deels de luchtvaart. Bedrijven in de genoemde sectoren moeten certificaten kopen om CO2 te mogen uitstoten. Door daar een prijs aan te hangen, worden ze gedwongen werk te maken van minder uitstoot. Het aantal certificaten is beperkt en neemt ook steeds meer af en daardoor ook de uitstoot, zo is de gedachte. Het bestaande systeem wordt, als het aan Brussel ligt, dus verder uitgebreid met onder meer de scheepvaart.

Het Havenbedrijf Rotterdam liet onderzoek doen door CE Delft naar eventueel ontwijkgedrag. Zo zouden meer vervuilende schepen ervoor kunnen kiezen om in het Britse Felixstowe of het Marokkaanse Tanger aan te leggen, in plaats van in Europese havens om daarmee de certificaatverplichting eventueel te omzeilen. In verschillende onderzochte scenario’s zou dit een rendabele keuze zijn afgezet tegen de extra kosten die het aanmeren bij een andere haven met zich meebrengt zoals de havenaanloop, brandstof en operationele zaken. Overigens beschikken niet alle niet-EU havens over voldoende capaciteit.

Volgens Rotterdam moet de impact van de invoering van een dergelijk systeem voor de scheepvaart breed worden onderzocht. Het havenbedrijf meent dat de weg van verduurzaming alleen goed ingezet kan worden als de vervuiler daadwerkelijk betaalt.