Voedsel niet schaars, wel duurder door oorlog
De oorlog in Oekraïne leidt op korte termijn niet tot voedseltekorten in Nederland of andere EU-landen. Wel zullen de dagelijkse boodschappen waarschijnlijk nog duurder worden.
Dat zegt onderzoeksinstituut Wageningen Economic Research, dat op verzoek van landbouwminister Henk Staghouwer de huidige situatie in kaart heeft gebracht.
De oorlog veroorzaakt een aantal knelpunten in de voedselproductie, zoals beperkte beschikbaarheid van granen voor de veevoerproductie en plantaardige oliën en de sterk gestegen prijzen van energie en kunstmest. De onderzoekers wijten de sterk gestegen prijzen van veel grondstoffen voornamelijk aan „paniek en onrust over mogelijke tekorten”. Gezien de nog ruime voorraden noemen zij die angst „niet gegrond”. Er zijn bovendien voldoende alternatieven beschikbaar.
De prijs van grondstoffen voor plantaardige oliën is flink gestegen. Dat geldt raapzaad en koolzaad, waarvan de olie wordt gebruikt voor onder meer margarine. De productie van palmolie, dat wordt gebruikt in ongeveer de helft van alle producten in de supermarkt, wordt gedrukt door een tekort aan arbeidskrachten.
Oekraïne is wereldwijd de grootste leverancier van zonnebloemolie. In Nederland beperken supermarkten soms al de verkoop daarvan.
Greenpeace stelt voor de veestapel in Europa iets in te krimpen. Als de hoeveelheid granen in veevoer met 8 procent wordt verlaagd, is de besparing groot genoeg om de wegvallende opbrengst van Oekraïense velden te compenseren, stelt de milieuorganisatie.
Volgens LTO Nederland is tarwe die in Nederland wordt verbouwd echter meestal niet geschikt voor broodmeel. „Voor baktarwe zijn we afhankelijk van warme landen met veel zonuren, zoals Frankrijk.”
Steunpakket
De Europese Commissie heeft woensdag een pakket van 500 miljoen euro aangekondigd voor onder meer steun aan boeren die getroffen worden door de gevolgen van de oorlog. Verder mag landbouwgrond die dit jaar braak moest blijven liggen, alsnog worden benut voor de teelt van voedsel- en veevoergewassen. Ook kunnen lidstaten btw-tarieven verlagen om voedsel goedkoper te maken, aldus de Commissie.
De Commissie benadrukt dat er in de EU zelf voedsel genoeg is, maar dat Europa als netto-exporteur belangrijk is voor de voedselzekerheid wereldwijd.
