Arbeidsmigranten worden nog te vaak als goedkope arbeidskracht gezien, vindt vakbondsbestuurslid Petra Bolster. „We moeten voorkomen dat er busjes bij opvanglocaties komen om mensen naar werklocaties te brengen om hen als goedkope arbeidskrachten in te zetten”, zegt Bolster. Opleidingsniveau en werkervaring moeten bekeken worden bij het bepalen wat voor werk iemand gaat doen, vindt de bond.

Bij Oekraïense arbeidsmigranten liggen mensenhandel en uitbuiting nog meer op de loer vanwege de traumatische ervaringen en behoefte aan onderdak en de „meest basale levensbehoeften”, zegt de bond.

Ook vindt FNV dat er gecontroleerd moet worden op een veilige en gezonde werkomgeving. Als vluchtelingen al huisvesting hebben, moeten ze waken voor het tekenen van een contract waarin hun loon gekoppeld is aan huisvesting. Daar wordt doorgaans dan salaris voor ingehouden. Verder moeten contracten in de eigen taal zijn.

Oekraïners die dat willen kunnen al in Nederland aan het werk. Het kabinet heeft een spoedregeling naar de Raad van State gestuurd. Het is de bedoeling dat die per 1 april ingaat, maar met terugwerkende kracht vanaf 4 maart. Werkgevers moeten vooralsnog wel nog een tewerkstellingsvergunning aanvragen, aldus het ministerie van Sociale Zaken.

In Polen hebben maandag honderden vluchtelingen uit het door oorlog getroffen land zich geregistreerd om te kunnen werken. De regels om als vluchteling uit Oekraïne te mogen werken verschillen per EU-lidstaat. In Tsjechië is bijvoorbeeld een speciaal visum genoeg. Daarvan heeft de Tsjechische overheid er al zo’n 205.000 van uitgegeven. Het ministerie van Sociale Zaken kon nog niet direct zeggen of andere Europese werkvergunningen ook meteen in Nederland gelden.