„Mijn moeder is medeschuldig aan het tekort aan suiker in Rusland”, grinnikt de jonge twintiger Michaïl (wil niet met achternaam in de krant): „Ze heeft wel 40 kilo suiker ingekocht”, verklaart hij. Naarmate de sancties concreter worden en veel buitenlandse bedrijven Rusland verlaten, voelen steeds meer mensen de gevolgen ervan.

Eén van de gevolgen is dat mensen op gaan potten, vanwege de inflatie. Morgen is alles duurder, dus koopt men het vandaag. In de winkelketen Magnit mag men maar 5 kilo kopen en in grote supermarkten Auchan 10 kilo. Maar de schappen zijn inmiddels leeg. Ook die met lang houdbare producten, zoals het in Rusland populaire boekweit, zijn al kaal.

Boos

In de eerste week van de speciale operatie groeide de populariteit van Poetin met zo’n 6 procentpunten tot wel 70 procent, volgens het door de overheid gecontroleerde peilbureau VTsIOM. Hoewel de resultaten niet volledig onafhankelijk zijn, is het wel degelijk een redelijk betrouwbare weerspiegeling van de werkelijkheid. Ook in peilingen van het vergelijkbare FOM krijgt Poetin het vertrouwen van ruim 70 procent van de bevolking.

„Vooral jongeren keren zich tegen de huidige politiek, maar veel ouderen kijken televisie en hebben vooral in deze tijden veel vertrouwen in hun president”, legt Michaïl, die werkt als bibliothecaris, uit. „Ik was vooral boos op Poetin, waarom hij ons land in het conflict trok. Nu moeten we na gaan denken hoe we kunnen overleven op ons kleine loontje.”

Zelfs als Rusland wint, dan is het een „pyrrusoverwinning”, zegt Michaïl. Een overwinning die zoveel inspanning kost dat het dezelfde uitwerking heeft als een nederlaag. „Voor Oekraïeners is dit hun Vaderlandse Oorlog. Mijn vriend, een simpele lasser, begon molotovcocktails te maken en gooide die van zijn balkon op een Russisch pantservoertuig”.

„Een gevolg van dit alles is ook de Russofobie. Ik wilde binnenkort naar een bruiloft in Polen. Maar ik ga daar nu natuurlijk niet meer heen”, zegt een uit het veld geslagen Michaïl.

Of Russen de „speciale militaire operatie” in Oekraïne nu steunen of niet, als de tijden zwaar worden, dan staan Russen massaal achter hun leider. De letter ‘Z’ is inmiddels het symbool daarvoor. De letter blonk op de eerste gepantserde voertuigen die Oekraïne binnenreden en blinkt nu op auto’s, vlaggen en zelfs overheidsgebouwen.

Bijvoorbeeld, de gouverneur van de regio Kemerovo, Sergej Tsivilev. Hij doopte zijn regio tijdelijk om tot de KoeZbass. De letter Z is inmiddels „een teken van steun voor onze strijders en een symbool van solidariteit in onze samenleving”.

McDonalds

In Moskou stonden dit weekend lange rijen bij de McDonald’s. Het is tekenend. De McDonald’s op het Poesjkinplein vestigde zich in 1990 als symbool voor het einde van het IJzeren Gordijn, het einde van de Koude Oorlog. Dat de fastfoodketen nu haar deuren sluit in Rusland spreekt van een nieuwe tijd in Rusland.

Vorige week donderdag kwamen veel Russen er in de winkel achter dat hun betaalpas of mobiele betaalapp het niet meer deed: MasterCard en VISA blokkeerden de toegang tot het internationale betaalverkeer. Veel Russische bedrijven komen in de problemen, want transferkosten zijn duurder. Binnen de grenzen van Rusland werkt het pinnen nog wel, maar er worden geen nieuwe MasterCard en VISA pinpassen meer uitgegeven.

Eén op de drie Russen heeft nu al een nieuwe pinpas besteld met de Russische analogie, Mir, of het Chinese UnionPay. Ja, China is in dit alles de lachende derde, want Russen worden massaal die kant op gedrukt.

Lada

Ook op de Russische wegen gaat een hoop veranderen binnen enkele jaren. Europese en Amerikaanse merken, zoals GM, Volkswagen en Audi schortten hun export naar Rusland op. De Opel-, Citroën- en Peugeotfabriek in Kaloega ging dicht en ook Renault zag zich genoodzaakt voorlopig haar fabriek in Moskou te sluiten, aangezien zo’n 40 procent van de onderdelen Roemenië moet komen.

Rusland heeft nog altijd haar eigen merken. Het AvtoVAZ concern waar Lada’s van de lopende band rollen, kampt echter met dezelfde problemen. Zo’n 30 tot 40 procent van de productie, onder andere chips en elektronica, bestaat uit buitenlandse, en dan met name Europese, onderdelen. De fabrieken in Toljatti en Izjevsk zijn nu twee weken dicht.

Weer is de lachende derde China. In het vacuüm dat nu ontstaan is door de sancties stijgen de prijzen en brengen Chinezen graag hun auto’s op de Russische markt. Veel Chinese auto’s doen inmiddels niet onder voor andere auto’s op de Russische wegen.