Ondernemers vrezen grotere economische effecten oorlog
De economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne zijn mogelijk groter dan waar het Centraal Planbureau (CPB) in zijn ramingen vanuit gaat.
Dat stellen ondernemersverenigingen VNO-NCW en MKB-Nederland donderdag in een nieuwsbericht op hun websites. De organisaties wijzen erop dat iedere energiecrisis in de geschiedenis heeft geleid tot een recessie.
VNO-NCW-voorzitter Ingrid Thijssen noemt de hoge energieprijzen waar ondernemers hard door getroffen worden. Daarnaast zijn ook de andere prijzen van grondstoffen hard gestegen en is de import van grondstoffen uit Oekraïne, Belarus en Rusland vrijwel tot stilstand gekomen.
De effecten daarvan zien de ondernemersverenigingen nog nauwelijks terug in de woensdag gepubliceerde ramingen van het CPB. „Het lijkt erop dat in de prognoses vooral nog sterk naar de directe economische verbondenheid met Rusland is gekeken, terwijl de indirecte effecten van de oorlog alle bedrijven raken en in rap tempo toenemen”, aldus Thijssen. Een scenario als in de jaren 70 van de twintigste eeuw met een langdurig hoge inflatie en een recessie ligt nu op de loer, denken VNO-NCW en MKB-Nederland.
De ondernemersverenigingen wijzen erop dat grondstoffen en materialen al voor de oorlog moeilijker leverbaar waren als gevolg van de coronapandemie. Die veroorzaakte verstoorde leveringsketens, hogere prijzen en tekorten aan producten als computerchips.
Economen van ABN AMRO vrezen vooralsnog niet dat Nederland in een recessie terechtkomt. Het economisch bureau van de bank stelde de ramingen bij als gevolg van de oorlog in Oekraïne. ABN AMRO rekent voor dit jaar op 3 procent economische groei en voor 2023 een groei van 1,6 procent. Het CPB gaat uit van 3,6 procent groei dit jaar en volgend jaar 1,7 procent.
Dat Nederland niet in een recessie zal komen ligt volgens ABN AMRO aan een aantal zaken. Ten eerste is zelfs bij een aantal vlakke kwartalen al sprake van groei. Begin dit jaar golden in Nederland bijvoorbeeld nog de zwaarste coronarestricties in de eurozone. Toen die eraf gingen was er sprake van een grote toename van de private consumptie. Daarnaast hebben veel Nederlanders voldoende buffers opgebouwd om hogere prijzen aan te kunnen. Wat ook meehelpt is de arbeidsmarkt die momenteel krap is. Mocht Europa geen gas meer geleverd krijgen van Rusland, dan denkt ABN AMRO wel dat de economische gevolgen van de oorlog een stuk heftiger zijn.
Drie miljard
In reactie op de jongste koopkrachtramingen van het CPB zegt minister Karien van Gennip (Sociale Zaken) dat het kabinet nog dit jaar maatregelen wil nemen om mensen met de laagste inkomens te helpen.
De extra steun voor de allerarmsten „zal niet morgen of overmorgen op de rekening staan”, erkent Van Gennip, maar wel „in de loop van het jaar”. Sneller kan volgens haar echt niet. Van Gennip wijst erop dat de oorlog in Oekraïne nog maar net begonnen is. Zij benadrukt dat het „heel uitzonderlijk” is dat een kabinet ingrijpt om nog hetzelfde jaar als de oorlog uitbreekt iets aan de koopkracht te doen.
Hoeveel geld het kabinet precies aan koopkrachtreparatie wil besteden, kan Van Gennip nog niet zeggen. Maar dat het om grote bedragen gaat staat wel vast. „U weet dat we vorig jaar ruim 3 miljard aan de energierekening gecompenseerd hebben, het is zeker zo’n orde van grootte.”