’Wereldsituatie zeer nadelig voor liberale islam’
De internationale situatie, met de oorlog in Irak, het conflict in het Midden–Oosten en de terreurdreiging, is zeer nadelig voor de ontwikkeling van een liberale islam. Dat zei de Amerikaanse islamdeskundige en voormalige CIA–medewerker Graham Fuller donderdag in een lezing voor de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.
Door het moslimterrorisme staan veel mensen in het Westen niet open voor het idee dat de islam ook een ander gezicht heeft, zei Fuller. De moslims zelf voelen zich van alle kanten aangevallen en zien daarom weinig heil in de ontwikkeling van de islam in een meer liberale richting.
De „puinhoop in het Midden–Oosten", vooral de volgens hem desastreuze oorlog in Irak, heeft de radicale islam alleen maar versterkt, zei Fuller, auteur van het Engelstalige boek De toekomst van de politieke islam.
De politieke islam, de brede beweging die in de islam een recept voor de inrichting van staat en samenleving ziet, is volgens Fuller zeer divers. Al–Qaeda staat aan het ene uiterste, de islamitische partij die in Turkije aan de macht is, aan het andere. Hij vindt het een bemoedigend teken dat de meeste moslims tegenwoordig de democratie omarmen en die niet meer verfoeien als een westers verschijnsel.
De meer gematigde bewegingen in de politieke islam erkennen volgens Fuller in toenemende mate het belang van democratisering, mensenrechten en zelfs de scheiding van kerk en staat. Het is van groot belang dat zulke bewegingen in islamitische landen de kans krijgen om op democratische wijze politieke macht uit te oefenen, benadrukte hij.
M. Kurpershoek, de Nederlandse ambassadeur in Pakistan, schetste de schade die „het ideologische virus van de politieke islam" in het land heeft aangericht. Hij ziet niet in de nabije toekomst gebeuren dat de politieke islam democratie en mensenrechten omarmt, culturele diversiteit en de rechten van het individu erkent en geweld en discriminatie van vrouwen en minderheden afzweert.
„Als we de radicale en intolerante islam willen bestrijden, is het hoog tijd dat we de liberale krachten in de islamitische wereld serieus gaan steunen", zei Kurpershoek.