Behalve daken, bomen en vrachtauto’s gingen ook verkiezingsborden om, ”bordbusters” in goed Nederlands. Zelfs de politieke zwaargewichten op sandwichborden hadden het zwaar. Krampachtig klampten zij zich vast aan lantaarnpalen, de drielingstorm lachte er om.

Op 16 maart stemmen wij voor een nieuw gemeentebestuur. De partijgangers vissen druk naar onze aandacht en stem. Dat is nodig. De belangstelling voor de lokale politiek krimpt al jaren. Vier jaar geleden kwam zo’n 55 procent van de stem­gerechtigden opdagen. En dat terwijl gemeente­politiek over onze onmiddellijke omgeving gaat. Het lokale hemd is toch meer nader dan de Haagse rok, denk je. Er komen ook nog maar weinig peilingen, enquêtes, analyses en ”representatieve” onderzoeken langs. Andere zaken slokken de aandacht op: corona en Oekraïne.

Nederlanders zijn kampioenen in klagen. Zeker als het de politiek betreft. Ook ik behoor niet meer tot de uitgesproken positivo’s als het gaat over gemeentepolitiek. Heeft dat te maken met de enorme schaalvergroting van gemeenten? In 1900 waren er ruim 1100 zelfstandige gemeenten, vijftig jaar later 1015. In 2000 nog 537. Naar verwachting zijn er tegen het einde van dit jaar 345 van over. Een gemeente bestaat daardoor uit steeds meer kernen. Hoe groter de gemeente, hoe verder bestuur en voorzieningen van veel ingezetenen af staan.

Bovendien zijn gemeenten uitvoeringskantoren van Haagse bovenbazen geworden. Complexiteit daarvan dwingt weer tot grotere regionale samenwerking en vereist nog meer competentie van de controlerende instantie: de gemeenteraad.

Onderschat ook de invloed van internationals niet op de besluitvorming. Denk aan de vestiging van megadatacenters, aan de XXL-blokkendozen van grote distributiecentra, met bijkomende verloedering en vervuiling van het landschap. Om dat mogelijk te maken, werden in Brabant boeren massaal uitgekocht, de ”stikstoftruuk”. In de veenkoloniën drukte een hogere bestuurslaag de bewoners een wind­molenpark door de keel. Komt de gemeenteraad steeds meer voor voldongen feiten te staan, dan tast dat de democratie tot in het hart aan.

Wantrouwen in de gemeentepolitiek wordt bovendien versterkt als lokale partijen vragen en klachten van burgers negeren. De gemeenteraad is toch geen college van Spek en Bonen? Dan sla je pas echt een modderfiguur.