Wim Jongenotter (79) en Maarten van Woerden (72) uit Kesteren hebben de afgelopen jaren al zeker 25 genaturaliseerde oud-vluchtelingen aan een baan geholpen. „Wij bezitten dankzij ons arbeidsverleden in de agrarische sector een groot netwerk. De helft van alle banen in Nederland komt via contacten tot stand. Wij helpen deze mensen zo aan werk.”

Jongenotter was in zijn arbeidzame jaren tuinbouwvoorlichter en na zijn pensionering actief voor Vluchtelingenwerk. Tuinderszoon en organisatieadviseur Van Woerden werkte jarenlang in Afrika.

Volgens Jongenotter zorgt werk voor zelfrespect bij statushouders, die behalve hun inburgeringscursus gewoonlijk weinig bezigheden hebben. Beide mannen zoeken niet alleen passend werk in de regio, maar ze begeleiden de oud-vluchtelingen ook. „We geven ze eerst een excursie bij het bedrijf. Beide partijen kunnen zo met elkaar kennis maken. Bevalt dat, dan krijgen ze een proeftijd van tien dagen en daarna een voorlopig contract van drie maanden met uitzicht op een vaste betrekking. Zo maken ze kennis met de Nederlandse bedrijfscultuur en leren ze de taal in de praktijk.”

Toch is het niet altijd makkelijk om ex-vluchtelingen te vinden die een baan zoeken. Gemeenten willen vaak vanwege de privacy geen namen van potentiële werknemers aan de vrijwilligers geven. „Mensen zelf aan werk helpen, lukt de lokale overheid maar beperkt. Ambtenaren spreken een andere taal dan boer en tuinder. Een ander obstakel is het invullen van het zogenoemde verantwoordingsformulier als ze een deeltijdbaan hebben. Vreemdelingen die de taal nauwelijks kennen of analfabeet zijn, worden bij het verkeerd invullen daarvan afgestraft met het inhouden van hun uitkering. Dat motiveert niet bij het zoeken naar werk.”

Een van de bedrijven waar Jongenotter en van Van Woerden diverse voormalige vluchtelingen uit drie verschillende landen hebben geplaatst, is Batouwe Boomkwekerijen in Dodewaard. Het bedrijf ent en stekt uitgangsmateriaal voor onder andere de (laan)boomsector. Volgens Bert Lam van personeelszaken werken er nu 8 mensen uit Eritrea en een Filippijnse en Syrische vrouw, op een personeelsbestand van 75 mensen met een vast contract. De personeelsmanager is enthousiast over het nieuwe arbeidspotentieel. „Je kunt als bedrijf zo je sociale betrokkenheid tonen door ze aan een baan te helpen. We hebben steeds personeel nodig en investeren op deze manier in de toekomst van onze kwekerij. Iedereen krijgt hier een kans om zich te ontwikkelen en door te groeien.”

Lam noemt de in Eritrea geboren 24-jarige Feven Msgna als voorbeeld. Anderhalf jaar geleden begon ze twee dagen in de week op de stekjesafdeling van het bedrijf. „Inmiddels heeft ze een vast contract en is ze plaatsvervangend teamleider op dezelfde afdeling.” Feven heeft het er prima naar haar zin, vertelt ze in haar beste Nederlands. Sinds twee maanden werkt ook haar landgenoot Tesfamehret Ghebre (36) bij het Betuwse bedrijf. De voormalige tolk is net als Feven inmiddels genaturaliseerd. Hij verwacht door te kunnen groeien naar een hogere functie.