NAVO stuurt meer militairen en materieel naar Oost-Europa
De NAVO stuurt meer militairen en materieel naar haar lidstaten in Oost-Europa, die zich bedreigd voelen door Rusland. Voor het eerst sinds ze na de Russische annexatie van de Krim zijn gemaakt, zijn de verdedigingsplannen van de alliantie geactiveerd. De NAVO-bevelhebber in Europa heeft meer ruimte gekregen om zelf te beslissen.
De NAVO stuurt extra middelen van landmacht, luchtmacht en marine naar de oostflank van het NAVO-gebied. „De paraatheid van onze troepen is verhoogd om op alle omstandigheden te kunnen reageren”, laat het militaire verbond weten. Honderd gevechtsvliegtuigen en 120 schepen staan op scherp, zegt NAVO-chef Jens Stoltenberg. Er volgen meer versterkingen „in de komende dagen en weken”.
Op verzoek van Polen, de Baltische staten, Tsjechië, Slowakije, Bulgarije en Roemenië heeft de NAVO de procedure voor lidstaten die zich bedreigd voelen in werking gesteld. Dat artikel 4 uit het oprichtingsverdrag schrijft spoedoverleg voor, waardoor bondgenoten bijvoorbeeld inlichtingen kunnen uitwisselen en elkaar steun toezeggen. Stoltenberg wil niet zeggen of NAVO-leden daadwerkelijk gevaar lopen op een Russische aanval.
„De vrede op ons continent is aan diggelen” door de Russische aanval, zegt Stoltenberg. Hij spreekt van een „doelbewuste, berekenende en lang voorbereide invasie”. Grote steden liggen onder vuur van de Russische luchtmacht maar ook grondtroepen, zegt hij.
De NAVO benadrukt ook dat ze niet weifelt over het „in graniet gebeitelde” artikel 5. Daarin staat dat een aanval op één lid gelijkstaat aan een aanval op alle leden, en dat die aanval collectief beantwoord zal worden. Van dat artikel is één keer in de geschiedenis gebruikgemaakt: na de terreuraanslagen op de Verenigde Staten op 11 september 2001.
Oekraïne is geen lid van de NAVO. Er zijn ook geen NAVO-gevechtstroepen in het land, zegt Stoltenberg, en de alliantie zal die ook niet sturen.
De NAVO-lidstaten hebben niet gesproken over het afsluiten van de Zwarte Zee voor Russische schepen, zegt Stoltenberg. NAVO-lid Turkije heeft met de Bosporus de toegang tot de zee in handen. Oekraïne heeft Ankara gevraagd de zeestraat voor Rusland te sluiten.