Dat die vergroening er moet komen, sprak Nederland in november vorig jaar met andere landen af op de klimaattop in Glasgow. Uiterlijk eind dit jaar moet het gedaan zijn met financiële overheidssteun aan fossiele brandstofprojecten in andere landen. Op die afspraak zijn wel wat uitzonderingen mogelijk, bijvoorbeeld voor projecten waarbij CO2 niet de lucht in gaat, maar wordt opgeslagen.

Het Nederlandse bedrijfsleven, de maritieme sector voorop, profiteert volop van de bestaande regelingen. Tussen 2015 en 2020 verzekerde de overheid voor 7,7 miljard euro aan energieprojecten waar Nederlandse bedrijven aan meewerkten, becijferen de onderzoekers. Het ging vooral om olie- en gasprojecten.

De industrie vreest voor baanverlies als fossiele brandstofprojecten niet meer door de overheid worden ondersteund. Volgens de onderzoekers kunnen juist 2300 banen meer worden gecreëerd als alle steun voortaan naar wind- en zonne-energie gaat. In hoeverre die extra werkgelegenheid in Nederland terechtkomt, of juist in andere landen, hangt af van de invulling van projecten.

Het ontwikkelen van wind- en zonneparken is een stuk arbeidsintensiever dan het gebruik van fossiele brandstoffen. Voor zonne-energie geldt volgens de onderzoekers dat het bijna drie keer zoveel banen oplevert als energie uit aardgas.

„De feiten laten een ander plaatje zien dan het doemscenario dat de industrie schetst”, stelt Niels Hazekamp van Both ENDS. Hij doet al jaren onderzoek naar de exportkredietverzekeringen en was ook een van de mensen die op de top in Glasgow druk uitoefende op Nederland om de verklaring over het verduurzamen van de exportsteun te tekenen. In eerste instantie was Nederland dat niet van plan, maar na veel kritiek besloot het kabinet dat alsnog te doen. Premier Mark Rutte had enkele dagen eerder in Glasgow de wereld opgeroepen tot „actie, actie, actie” tegen klimaatverandering.