De media spelen daarbij een belangrijke rol. Zij houden vanaf het moment van het overlijden tot de dag van de uitvaart de lezers zo goed mogelijk op de hoogte. En informeren ook zo snel mogelijk. Duidelijk is dat daarbij radio, televisie en digitale media een forse voorsprong hebben op de schrijvende pers.

Dat bleek midden vorige week weer heel duidelijk. Direct nadat bekend was geworden dat de prins was overleden, brachten de omroepen met elkaar programma’s over zijn leven en betekenis. De papieren kranten kwamen pas een dag later. Een aantal lezers vroeg zich af waarom deze krant niet donderdagmorgen met een extra editie is gekomen. Bij enkele andere gebeurtenissen, zoals bijvoorbeeld het overlijden van prinses Juliana, gebeurde dat wel.

Echter zowel bij het overlijden van prinses Juliana als bij het verscheiden van prins Bernhard heeft het RD binnen enkele uren gezorgd voor een uitgebreide extra digitale editie. Op www.refdag.nl zijn die uitgaven nog steeds te lezen. U treft daar ook meer foto’s dan we in de papieren editie hebben meegenomen.

Het antwoord op de vraag waarom de papieren krant niet op donderdagmorgen verscheen, is heel eenvoudig. Hoewel de prins tegen zeven uur ’s avonds is overleden, kregen de media pas tegen halftien de officiële mededeling. Op dat tijdstip is het niet meer mogelijk nog de productie van een extra editie te starten. Daar komt bij dat op zo’n korte termijn ook niet voldoende perscapaciteit in de drukkerij is vrij te maken

Komende zaterdag, de dag waarop prins Bernhard wordt bijgezet in Delft, willen we u wel snel over de uitvaart informeren. Anders dan u gewend bent, krijgt u die dag de krant niet ’s morgens, maar s avonds. De uitvaartdienst is omstreeks half twee afgelopen en we doen ons uiterste best de krant uiterlijk rond zeven uur bij vrijwel alle abonnees in de bus te hebben. U zult de krant dus komende zaterdag bij het ontbijt missen. Maar de editie die u ’s avonds krijgt, heeft wel het complete verslag van de kerkdienst en van de bijzetting van de prins. U hoeft dus niet tot maandagavond te wachten om kennis te nemen van het verslag.

Behalve dat we als RD zo adequaat mogelijk willen inspelen op het nieuws, is het overlijden van prins Bernhard ook aanleiding om door middel van achtergrondartikelen in te gaan op gebeurtenissen uit zijn leven en op zijn betekenis. Onmiskenbaar heeft de echtgenoot van onze voormalige koningin veel verdiensten gehad. Dat willen we deze dagen in dankbaarheid gedenken.

Tegelijk zijn er ook donkere momenten in zijn leven geweest. Die kunnen we niet verbloemen. Ook de prins was een mens met fouten en gebreken. In zijn levensgeschiedenis is de Lockheed-affaire daarvan het meest ingrijpende voorbeeld.

Een aantal lezers heeft er moeite mee gehad dat we over deze zaak een interview met oud-minister Vredeling hebben gepubliceerd. Zij achten dit niet piëteitsvol ten opzichte van de overledene en zijn rouwende familie. Bovendien hebben zij zich afgevraagd waarom een socialist met uitgesproken afkeer van koninklijk bloed aan het woord moest komen.

Op zich valt die redenering te begrijpen. Toch moet worden bedacht dat de prins een publiek persoon is geweest. Bij het overlijden van ieder vooraanstaand staatsman, politicus of prins wordt breeduit aandacht gegeven aan zijn verdiensten en falen. Daarbij komt dat de prins zelf met de journalist Martin van Amerongen was overeengekomen dat zo kort mogelijk na het overlijden van beiden een in 2002 gehouden interview zou worden uitgezonden waarin de prins openlijk zou toegeven een miljoen gulden smeergeld van Lockheed te hebben aangenomen. Vrijdagmorgen werd bekend dat dit dinsdagavond -gisteren dus- openbaar zou worden. De stilte die anderen van ons vragen, heeft de prins zelf niet betracht.

Hoewel Vredelings antikoningsgezindheid ook ons bekend is, is wel een feit dat hij verantwoordelijk bewindsman was tijdens de Lockheed-affaire. Hij was het die de prins vertelde dat die zijn uniformen voortaan niet meer aan mocht. Het punt dat hij als minister van Defensie destijds eerstaangewezene was om deze kwestie op te lossen, gaf voor ons de doorslag het vraaggesprek te publiceren.

Achteraf moeten we wel constateren dat Vredeling een zeer hard oordeel in meer dan ronde bewoordingen heeft geveld over de prins. De toonzetting van sommige passages in dit interview, ook al waren die voor rekening van de ex-minister, betreuren we achteraf. Vooral ook omdat het vorstenhuis ons -ondanks fouten en gebreken- na aan het hart ligt.