De Zuid-Afrikaanse president, Thabo Mbeki, die namens de Afrikaanse Unie in het conflict bemiddelt, heeft dit maandag gezegd. Mbeki zei na een vijfdaagse vredesmissie dat de partijen zich akkoord hebben verklaard met een tijdschema voor ontwapening, hervormingen op veiligheidsgebied en machtsdeling.

Volgens Mbeki zal in januari een eerste test komen, wanneer het parlement bijeenkomt voor herziening van een omstreden grondwetsbepaling op grond waarvan kandidaatstelling voor presidentsverkiezingen niet mogelijk is als beide ouders niet in Ivoorkust zijn geboren. De Ivoriaanse regering gebruikt de bepaling om een oppositieleider met grote steun in het noorden, Alassane Ouattara, uit te sluiten van de verkiezingen. Ouattara’s ouders zouden niet in Ivoorkust geboren zijn, iets wat door Ouattara zelf wordt tegengesproken.

Mbeki ging verder niet in op het tijdschema. Hij kondigde aan geregeld naar Ivoorkust terug te keren om de voortgang in het vredesproces te controleren. Ivoorkust is sinds een mislukte couppoging in september 2002 in tweeën verdeeld. Rebellen houden het noorden bezet, terwijl de regering van president Laurent Gbagbo het zuidelijke gebied beheerst. Beide partijen hebben nagelaten een in eind 2003 gesloten vredesakkoord uit te voeren.

Begin november lanceerde de regering onverwachts een driedaags luchtoffensief, waarbij negen Franse militairen en een Amerikaan de dood vonden. De Fransen vernietigden in reactie daarop alle toestellen van de Ivoriaanse luchtmacht. De woede van veel Ivorianen richtte zich vervolgens op de Fransen en andere buitenlanders in het land.

Inmiddels zijn meer dan 9000 westerlingen geëvacueerd en meer dan 10.000 mensen uit buurlanden die in Ivoorkust woonden naar hun eigen land gevlucht. De VN-Veiligheidsraad heeft een wapenembargo tegen Ivoorkust ingesteld en de regering en de rebellen tot half december de tijd gegeven om het vredesproces te hervatten.

De speciale gezant van de Verenigde Naties voor Ivoorkust, Albert Teovedjre, maakte gisteren bekend dat hij zijn ontslag heeft ingediend. De 75-jarige Teovedjre noemde behalve zijn leeftijd vooral ook de tegenslagen bij het vredesproces als reden. Teovedjre werd in februari 2003 gezant voor Ivoorkust.