De slager moet bij het uitbenen ijzeren handschoenen dragen. Hij zou zichzelf eens kunnen steken. De aannemer verzucht dat je geen ladder op mag voordat je je helemaal hebt vastgesnoerd. De meubelmaker lacht om de beveiliging van de frees. „Die is zo veilig dat je hand er voortaan alleen nog in plakjes uitkomt.”

Ook het kabinet beseft dat Arbo-regels ondernemers tot wanhoop kunnen drijven. Vooruitlopend op het opschonen van het woud aan regels zit er een vereenvoudiging aan te komen. Naar goede Haagse gewoonte is er een campagne van start gegaan om het imago van de voorschriften te verbeteren. De kreet: ”Het werken met arboregels wordt gemakkelijker” moet het midden- en kleinbedrijf doordringen van de komende veranderingen.

Staatssecretaris H. van Hoof van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft vorige maand een adviesaanvraag voorgelegd aan de Sociaal-Economische Raad. Naar verwachting in mei 2005 zal de SER een oordeel geven over de vergaande voorstellen die hierin zijn vervat. In het kort komt het erop neer dat Nederland de Europese Arbo-normen wil gaan hanteren. Extra regels op nationaal niveau kunnen er in beginsel af.

Volgens secretaris arbeidsomstandighedenbeleid M. van Mierlo van MKB-Nederland is de voorgenomen ingreep „zeer hard nodig.” Een nationale kop boven op de verplichtingen uit Brussel belemmert in zijn optiek de Nederlandse concurrentiepositie. Voor de ondernemersorganisatie van het midden- en kleinbedrijf ligt de zaak helder: „Als wij lid willen zijn van een Europese Unie met één markt, moeten wij er ook met de regels rekening mee houden.”

In dat licht ziet Van Mierlo ook de nieuwe imagocampagne. „Met de huidige, enorme hoeveelheid vaak tegenstrijdige regels zitten we op een doodlopende weg. Het zijn er zo veel, ze zijn zo complex. Ondernemers zien door de bomen het bos niet meer. We moeten toe naar maatwerk op het niveau van bedrijven.” In gewoon Nederlands: laat ze maar schuiven op de werkvloer.

Eerder dit jaar berekende MKB-Nederland dat de Arbo-regelgeving in 2002 verantwoordelijk was voor bijna 10 procent van de administratieve lasten. De kosten hiervan bedroegen in dat jaar ruim 1 miljard euro. De organisatie telde verder bijna 300 bladzijden beleidsregels, 3800 pagina’s normen en 1600 bladzijden aan informatiebladen. Van Mierlo: „Voorlichting zal hand in hand moeten gaan met vermindering van de regelgeving.”

Van Hoof liet bij de start van de campagne weten de kritiek op de Arbo-regels „zeer serieus” te nemen. Werkgevers kunnen hun klachten kwijt via een telefonisch meldpunt. Het telefoonnummer -te bereiken onder kantoortijden voor 3 cent per minuut- wordt nog niet platgebeld, meldt een vriendelijke stem aan de andere kant van de lijn. „Wij noteren waar mensen tegenaan lopen. De meldingen zijn belangrijk voor het maken van nieuw beleid. Maar we kunnen geen oplossingen bieden.”

Bij een meldpunt wil Van Hoof niet blijven steken. Zo krijgen werkgevers en werknemers meer verantwoordelijkheid over arbeidsomstandigheden. Als zij in hun bedrijf of bedrijfstak zelf goede afspraken weten te maken, zal de overheid terughoudend zijn met controles op naleving van de wettelijke voorschriften.

Een ander voorbeeld is de zogeheten risico-inventarisatie en -evaluatie, een papieren bron van ergernis. In dat document beschrijft een onderneming de arbeidsrisico’s van de organisatie. Werkgevers van veel branches kunnen de inventarisatie nu digitaal invullen. Kleine bedrijven die gebruikmaken van een inventarisatie die de sociale partners in de branche hebben vastgesteld, zijn voortaan gevrijwaard van het bedrijfsbezoek door de Arbo-dienst.

Daarop vooruitlopend liet het ministerie enkele weken voor de start van de campagne bovendien weten dat de Arbeidsinspectie zich vooral gaat concentreren op grote risico’s op de werkplek. Te noemen vallen explosiegevaar, werken met asbest of hard geluid. Tegelijk pakt de inspectiedienst overtredingen en misstanden harder aan. Bij een overtreding kan de boete hoger uitvallen dan voorheen. Want hoewel het eenvoudiger kan, is van het afschaffen van de Arbo-regels natuurlijk geen sprake.