Frankrijk neemt teugels EU, met grote plannen én in volle campagne
Frankrijk neemt zaterdag het voorzitterschap van de Europese Unie voor een halfjaar op zich. De Franse president Emmanuel Macron koestert grote ambities voor de EU. Maar die zijn moeilijk los te zien van de herverkiezingsstrijd waarvoor hij staat.
Macrons ministers leiden zes maanden lang de vergaderingen met hun collega’s uit de andere EU-landen. Ze kunnen onder meer een stempel drukken op de agenda. Het is voor het eerst in veertien jaar dat EU-zwaargewicht Frankrijk het voorzitterschap, dat rouleert tussen de lidstaten, op zich neemt.
Belangrijke agendapunten voor Frankrijk zijn een gelijker minimumloon in de hele EU, meer toezicht op grote techbedrijven en de invoering van een belasting op goederen uit landen met minder strikte regels voor de uitstoot van broeikasgassen. Nederland hoopt dat de Fransen ook wat beweging kunnen brengen in de volstrekt vastgelopen besprekingen over het Europese asielbeleid.
Macron, nooit wars van grote woorden, gebaren en vergezichten voor de Europese samenwerking, heeft al gezegd dat hij de zes maanden ook wil gebruiken om de EU meer macht te geven op het wereldpodium. Parijs wil bijvoorbeeld eindelijk stappen zetten naar een sterkere Europese defensie, met bijvoorbeeld een echte ‘flitsmacht’. En het Europese bedrijfsleven beschermen tegen oneerlijke concurrentie.
Maar de president heeft ook wat anders aan zijn hoofd: in april zijn er presidentsverkiezingen. Die eisen niet alleen zijn aandacht op, maar maken Macron ook gevoeliger voor de grillen van de Franse boer, arbeider of andere kiezer. Daarom gaan bijvoorbeeld handelsakkoorden met Chili en Nieuw-Zeeland, ook al zijn ze feitelijk klaar, even de ijskast in. Daartegenover staat dat Macron met Europese successen kan poseren als Europees leider en staatsman.
Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en veel andere Eurocommissarissen bezoeken Macron op 6 januari ter gelegenheid van het begin van het Franse voorzitterschap. Het bezoek zal in grotere harmonie verlopen dan een halfjaar geleden, toen Slovenië aan zijn voorzitterschapsbeurt begon. Dat werd overschaduwd door ruzie tussen de Sloveense premier, niet vies van controverse, en Eurocommissaris Frans Timmermans.