Luthers antwoord op ”voltooid leven”
Theoloog en ethicus Arthur Alderliesten schreef ”Stervenskunst bij Luther”. In dit gemakkelijk leesbare en vlot geschreven boek wil hij een reformatorisch antwoord geven aangaande de visie op ”voltooid leven”. Het boek is voorzien van een Inleiding (blz. 6-8), deel A (blz. 10-90), deel B (blz. 92-124), en een bibliografie (blz. 125-132).
De hoofdinhoud van deel A is het sermoen van de reformator Maarten Luther (in vertaling) uit 1519 over voorbereiding op het sterven. „Een sermoen”, aldus de auteur, „lijkt op een preek, maar is naar vorm en inhoud meer uitgewerkt, vaak ook wat langer.”
De hoofdinhoud van deel B is een essay van de auteur met als titel ”Naar een nieuwe op Luther geïnspireerde stervenspraktijk als antwoord op ”voltooid leven””.
Zeker in Luthers tijd waren er veel geschriften in omloop, die gericht waren op ”de kunst van het sterven” of, in het Latijn, ”ars moriendi”. Want de middeleeuwse mens wilde niet eenzaam sterven, vanwege zijn grote angst voor de dood en voor wat daarna zou komen. Ook Luther heeft een ”ars moriendi” geschreven; een stervenskunst, maar dan in reformatorische zin. Deze stervenskunst van Luther is niet gericht op het bezweren van de angst voor dood, zonde en hel, maar door het geloof in Christus op leven, genade en hemel. We mogen wachten op God, Die voor een gelovige in Christus het sterven licht maakt.
In onze seculiere samenleving willen velen sterven wanneer ze om allerlei redenen hun leven voltooid achten. Want niet God maar zijzelf bepalen het moment van sterven en maken hiervoor gebruik van allerlei instrumenten en middelen. Of het essay van de auteur en diens verwijzing naar Luther deze mensen kan overtuigen en ervoor zal zorgen dat ze hun standpunt wijzigen, is voor mij een vraag.
Persoonlijk mis ik in dit boek verwijzingen naar andere reformatoren, alsmede een bijlage met geciteerde Schriftplaatsen en namen. Voor mij gaat de auteur in deel A voorbij aan het werk van de Heilige Geest bij het sterven van een gelovige. Dat heeft ongetwijfeld te maken met de gedachte van Luther op dit punt.
Bovenstaande laat onverlet dat ik dit geschrift (met een redelijke prijs) van harte aanbeveel en in handen wens van hen die zich door Gods genade in dit leven voorbereiden op het sterven.
Ik zie uit naar een reformatorisch boekje getiteld ”ars vivendi” – levenskunst.
Boekgegevens
Stervenskunst bij Luther. Luthers visie op leven, dood en sterven als antwoord op ”voltooid leven”, Arthur Alderliesten; uitg. De Banier; 132 blz.; € 11,95
