CE Delft: beleid moet verduurzamen én energiearmoede tegengaan
Het aantal huishoudens dat last heeft van energiearmoede stijgt met een derde tot 2030 als er niet wordt verduurzaamd, het huidige beleid blijft zoals het is en de energieprijzen blijven stijgen zoals is voorspeld. Om dit te voorkomen moet overheidsbeleid zich zowel richten op verduurzaming als op het betaalbaarder maken van de energie voor huishoudens die dat nodig hebben, concluderen onderzoekers van CE Delft. Ze doen dat in een onderzoek naar het meest effectieve beleid tegen energiearmoede in opdracht van de European Climate Foundation en Milieudefensie.
Bij energiearmoede kunnen mensen hun energierekening soms niet of moeilijk betalen. Hiervoor zijn verschillende definities. Het CBS hanteert bijvoorbeeld als indicator voor energiearmoede dat een huishouden meer dan 8 procent van zijn inkomen kwijt is aan de energierekening. Volgens die definitie hebben zo’n 634.000 huishoudens energiearmoede, berekende het onderzoeksbureau. Projectleider en onderzoeker Katja Kruit benadrukt dat hier huishoudens tussen zitten die relatief genoeg geld overhouden voor levensonderhoud.
Daarom heeft CE Delft ook gekeken naar de huishoudens die een mogelijk betaalprobleem hebben vanwege hoge energielasten. Dat zijn er in elk geval 234.000. Bovendien hebben ruim 40.000 huishoudens last van ‘verborgen energiearmoede’, waarbij ze bijvoorbeeld hun verwarming niet aanzetten omdat ze dit niet kunnen betalen.
„De politiek richt zich in het huidige beleid vaak op het verbeteren van de betaalbaarheid van de energierekening”, vertelt Kruit. Ze erkent dat dit belangrijk is om energiearmoede tegen te gaan. „Maar het is belangrijker om tegelijkertijd ook te verduurzamen.” Kruit noemt het Nationaal Isolatieprogramma als een goed voorbeeld dat zich wel richt op de verduurzaming. „Maar ook daar blijkt het lastig om te zien welke huishoudens de hulp nodig hebben.”
In eerder onderzoek zag CE Delft dat subsidies voor verduurzaming vaak naar relatief hogere inkomens gaan. Het is volgens Kruit belangrijk dat juist de groepen die het nodig hebben overheidssteun ontvangen om energiearmoede te voorkomen. „Woningcorporaties spelen hierbij een belangrijke rol”, aldus Kruit. „Veel mensen met energiearmoede leven in een sociale huurwoning.” Kruit ziet gemeentes ook als een belangrijke factor voor mensen met een koopwoning. „Gemeenten hebben beter inzicht in welke huishoudens energiearmoede hebben, waardoor dat een route is om middelen terecht te laten komen bij mensen die het nodig hebben.”