Dat staat in een advies aan staatssecretaris Rutte (Onderwijs) dat de Tweede Kamer dinsdag heeft ontvangen. Het advies is van de hand van een commissie onder voorzitterschap van oud–minister Korthals (Justitie en Defensie). Rutte beloofde de Kamer dinsdag binnen twee weken op het advies te reageren.

Het gaat om een experiment van twee jaar. Selectie en hoger collegegeld moeten ertoe leiden dat er meer topstudies komen en dat meer studenten hun studie afmaken. Nu haakt een groot gedeelte nog voortijding af.

De commissie–Korthals heeft niet alle aanvragen voor experimenten erkend. Belangrijkste criterium was dat een opleiding meer moet bieden dan vergelijkbare studies. Bij die meerwaarde gaat het onder meer om de kwaliteit van de docenten, het verband tussen onderwijs en onderzoek en de kansen die de studie op de arbeidsmarkt geeft.

De commissie had moeite met de aanvragen van de Universiteit Leiden voor selectie van studenten bij zeven opleidingen. Die universiteit liep voorop bij aanmelding voor de experimenten. Toch aarzelde de commissie over de geschiktheid van Leidse opleidingen omdat de meerwaarde alleen maar lag in de goede reputatie op het gebied van wetenschappelijk onderzoek bij deze studies. Uiteindelijk kregen zes opleidingen het voordeel van de twijfel. Een grote opleiding als rechten viel af.

Naast het hogere collegegeld en de selectie mogen instellingen ook experimenteren met de toelating van studenten die eigenlijk niet de juiste papieren hebben, zoals mbo’ers op niveau 3 die naar een hogeschool willen. Daarvoor ontving de commissie de meeste aanvragen, vooral uit het hoger beroepsonderwijs, maar ze honoreerde er slechts twee. Voor die opleidingen komen toetsen die moeten uitwijzen of de niet–gekwalificeerde studenten genoeg niveau hebben om toch aan de hogere opleiding te beginnen.