Stepanenko, afgevaardigde van Letland Eerst, staat in feite alleen. Toen het Letse parlement afgelopen vrijdag instemde met een stem- en debatverbod voor parlementariërs die niet waren ingeënt, waren er nog negen afgevaardigden die geen prik tegen corona hadden ontvangen. Intussen zijn dat er nog maar twee: Stepanenko en een parlementslid dat onder arrest staat wegens spionage en dat sowieso al niet aan het politieke gebeuren mag deelnemen.

Van de aanwezige parlementsleden stemden er 62 voor het pakket verordeningen, zeven stemden tegen en twee onthielden zich van stemming. De maatregelen gelden niet alleen voor de parlementsleden, maar ook voor de 758 gemeenteraadsleden.

Zolang de volksvertegenwoordigers niet zijn gevaccineerd, ontvangen zij geen salaris of vergoedingen. Het persbureau van het parlement: „De uitbetaling van hun maandelijkse salaris of vergoeding wordt stopgezet.” De gedupeerde parlementariërs mogen worden vervangen door gevaccineerde partijgenoten. Zij ontvangen het salaris en de vergoeding van het getroffen parlementslid.

Constitutioneel Hof

Stepanenko merkte maandag direct dat zij niet kon werken. „Via mijn computer kon ik niet inloggen bij het parlement. De begroting stond op de agenda, maar ik kon mijn stem niet laten horen”, zegt zij dinsdagochtend via de telefoon.

„Al maanden staan parlementsleden onder druk zich te laten vaccineren”, vertelt Stepanenko. „En daar houd ik niet van.” De politica voert aan dat er parlementsleden zijn die zijn gevaccineerd en alsnog ziek werden. „Dus met een prik ben je niet veilig.”

Stepanenko is niet van plan het erbij te laten zitten. „Ik stap naar het Constitutioneel Hof. Het is toch te gek dat je je werk niet mag doen als je gezond bent. Ik ben geen misdadiger.” Volgens het parlementslid vallen niet alleen de volksvertegenwoordigers onder de verordening, maar zelfs alle ambtenaren. „En dan praat ik over politieagenten, brandweerlieden en zelfs boswachters. De mensen zijn gewoon wanhopig. Ze voelen zich gedwongen zich te laten inenten, maar het is niet hun keus.”

Wantrouwen

Van de Baltische staat is van de 2 miljoen inwoners bijna 60 procent volledig ingeënt. Ter vergelijking: het vaccinatiegemiddelde van de EU-landen bedraagt 75 procent. De mortuaria liggen overvol, constateerde een week geleden het internationale persbureau Reuters. In het ziekenhuis in de stad Daugavpils bleek zelfs een extra plek ingericht voor de mensen die zijn overleden. „Het ongekende aantal doden leidt ertoe dat de lichamen in het mortuarium vaak op elkaar worden gestapeld. Ze worden dagenlang niet opgeëist, omdat nabestaanden moeten vechten voor een plek op de begraafplaats”, zei ziekenhuisdirecteur Grigorijs Semjonovs tegenover Reuters. Semjonovs wijt de sterfte aan de lage vaccinatiegraad. „Artsen zijn fysiek en psychisch opgebrand.”

De lage vaccinatiegraad in Letland houdt verband met het wantrouwen tegenover de overheid, zeggen deskundigen. Dat heeft van alles te maken met het communistische verleden van het land. Staatsinstellingen deugen niet, is de algemene opvatting.

Het wantrouwen wordt gevoed door Russische media, aldus Semjonovs. „Rusland prijst de eigen vaccins aan en bekritiseert die van Europa, wat de achterdocht in Letland doet toenemen. En dan is er nog de enorme hoeveelheid desinformatie op sociale media.”