Dat kunnen klanten en winkels doen door alleen producten te kopen en verkopen die op een menswaardige manier zijn gemaakt. Met het oog op de komende kerstdagen en de intocht van de sint doet de Consumentenbond deze oproep in de gisteren verschenen Consumentengids.

Het meeste speelgoed dat in Nederland wordt verkocht, komt volgens de bond uit China. De belangenorganisatie schrijft echter: „Aan sinterklaas en kerst beleven Chinese werknemers weinig vreugd.” Werkdagen van twaalf tot vijftien uur zijn voor hen geen uitzondering.

Dat blijkt uit een onderzoek van Europese consumentenorganisaties bij zes speelgoedmerken met fabrieken in China: Bandai (Power Rangers), Disney (pluche speelgoed), Hasbro (Action Man), Lego (Clikits), Mattel (Barbie) en MGA Entertainment (Bratz Doll). Bij de productielocaties van Bandai en Lego waren de consumentenorganisaties welkom voor een bezoek. Bij de overige vier fabrieken moesten gesprekken met werknemers buiten worden gevoerd.

Lego was de enige fabriek waarbij het aantal gewerkte uren binnen aanvaardbare grenzen bleef, maar die heeft daardoor wel moeite personeel te vinden. De normale verdiensten van de Chinese werknemers zijn namelijk zo laag, dat ’vrijwillig’ overwerk de enige manier is om het hoofd boven water te houden.

In gedragscodes zijn volgens de consumentenorganisaties weliswaar veel normen vastgelegd over werktijden, loon en veiligheid, maar dat „geeft helaas geen garantie voor de praktijk.” Naast de enorme werkdruk en structureel overwerk, bleek er ook veel mis met de veiligheid.

De Raad Nederlandse Detailhandel (RND) is verrast door de publicatie van de Consumentenbond. „Wij zijn met de aanpak van dit probleem in China zeker al tien jaar bezig, ook in Europees verband. Als Nederlandse winkeliers alleen is het namelijk moeilijk om bij Chinese speelgoedfabrikanten een minimumstandaard af te dwingen”, aldus de RND. „Maar wij horen graag van de bond hoe wij onze inkoop verder kunnen verbeteren.”