Oud-secretaresse nazikamp alsnog voor de rechter verschenen
Een 96-jarige vrouw die tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte in een concentratiekamp is in Duitsland alsnog voor de rechter verschenen. Irmgard Furchner probeerde vorige maand voor aanvang van het proces te vluchten, maar kon toen na enkele uren worden opgepakt.
De vrouw was in haar tienerjaren secretaresse in kamp Stutthof, in de buurt van Gdańsk. Daar vonden tienduizenden mensen de dood in de gaskamer of door uithongering en ziekte. Furchner wordt medeplichtigheid verweten aan de moord op meer dan 11.000 gevangenen.
De hoogbejaarde vrouw was dinsdag in een rolstoel naar de rechtbank gereden in de Duitse plaats Itzehoe (Sleeswijk-Holstein). Ze moet daar ondanks haar gevorderde leeftijd voor een jeugdrechter verschijnen. Dat heeft te maken met de leeftijd waarop ze de strafbare feiten zou hebben begaan.
Furchner was bij aankomst bijna onherkenbaar omdat ze een mondkapje droeg en een grote sjaal over haar hoofd had getrokken. Haar advocaat verklaarde dat zijn cliënt nog geen vragen wil beantwoorden.
Aanklagers denken dat Furchner tijdens de oorlog wist wat er gebeurde in Stutthof. Ze ging daar onder meer over de correspondentie van de kampcommandant. Bovendien zou het gegil van mensen die naar de gaskamer waren gebracht overal duidelijk te horen zijn geweest.
De zaak kreeg veel internationale aandacht door de vluchtpoging van Furchner. Die stapte op 30 september voor aanvang van het proces in een taxi en verdween. De autoriteiten vaardigden een arrestatiebevel uit en konden haar nog diezelfde dag arresteren. Ze zat vijf dagen vast en kwam daarna voorwaardelijk vrij.
De vervolging van verdachten als Furchner, die geen prominente positie hadden binnen het naziregime van Adolf Hitler, raakte na 2011 in een stroomversnelling. Toen was John Demjanjuk schuldig bevonden aan medeplichtigheid bij de moord op tienduizenden Joden in een concentratiekamp.
Aanklagers hadden niet aangetoond dat Demjanjuk zich persoonlijk schuldig had gemaakt aan gruweldaden, maar dat was volgens het hof ook niet nodig. De rechters vonden dat was aangetoond dat Demjanjuk kampbewaarder was geweest in Sobibór en dat was voldoende voor een veroordeling.
Aanklagers zagen na die uitspraak meer mogelijkheden om ook andere oud-medewerkers van het naziregime voor de rechter te brengen. Dat leidde de afgelopen jaren tot de vervolging van meerdere hoogbejaarde verdachten.