Ruimtetoerisme valt niet uit te leggen
De Britse prins William keerde zich donderdag in een interview met de BBC tegen de ruimteavonturen van miljardairs als Jeff Bezos en Richard Branson.
Ze kunnen hun geld beter steken in het oplossen van problemen op aarde, betoogde hij. „We zien dat er een race naar de ruimte gaande is, dat iedereen het ruimtetoerisme op gang probeert te brengen”, zei hij. „De slimste geleerden moeten zich concentreren op het herstel van deze planeet en niet op zoek gaan naar een nieuwe leefbare planeet.”
Gelijk heeft hij, zeker waar het het fenomeen ruimtetoerisme betreft. Deze week was in het nieuws dat de 90-jarige acteur William Shatner als oudste mens ooit een ruimtereisje maakte. Hij stapte in een capsule van Blue Origin, de onderneming van Bezos. „Je hebt me een ervaring gegeven die diepe indruk maakt”, zei Shatner na terugkomst.
Dat zal ieder graag van hem aannemen. Maar hoeveel mensen willen straks zo’n ervaring? Wat Bezos betreft nog veel meer en hij is niet de enige aanbieder. Je moet als belangstellende alleen aardig wat geld in je portemonnee hebben, zoveel is wel duidelijk. Kaartjes kosten een slordige 380.000 euro.
Bezos rechtvaardigde de tripjes eerder door te zeggen dat mensen zo zien „hoe kwetsbaar de aarde is zodat ze er beter voor willen zorgen.” Hij verwees naar astronauten die vanuit de ruimte naar de aarde keken en zich toen pas goed bewust werden van de kwetsbaarheid van de planeet. Zelfs als Bezos niet rijkelijk aan de tripjes verdiende, is zo’n argumentatie nauwelijks serieus te nemen. Zonder al die ruimtetripjes kunnen we ons daar ook al bijzonder goed van bewust zijn. Er zijn onderzoeken en rapporten te over over de toestand van onze planeet. Om betrokken te zijn op de oorlog in Jemen, hoef je er ook niet te zijn geweest, hoezeer het dan ook meer zou spreken.
In het geval van een ruimtereis speelt uiteraard nog de tegenstrijdigheid mee dat je vanuit zorg voor de aarde een zeer vervuilende reis zou moeten maken. De uitstoot van een ruimtereisje van Bezos (die slechts zo’n tien minuten duurt) komt overeen met die van honderd auto’s gedurende een jaar. Dat is zeer relatief – er rijden naar schatting 1,4 miljard auto’s op de wereld rond. In het licht van de zorgen die aan de orde zijn op de klimaattop van volgende maand in Schotland, is de gelijktijdige opbouw van ruimtetoerisme echter onmogelijk uit te leggen. Regeringen kunnen moeilijk burgers voorhouden dat alle beetjes helpen, maar ook bedrijven als Blue Origin faciliteren.
Prins William was zeker niet de eerste die de ruimtereizen bekritiseerde. Een vaak genoemd tegenargument is ook dat de miljarden die erin omgaan beter aangewend kunnen worden om nijpende problemen als armoede wereldwijd aan te pakken. Bezos houdt critici voor dat het een het ander niet uitsluit. Dat is vaak waar, maar in dit geval is er wel veel geestelijke elasticiteit voor nodig om dat te onderschrijven.