Zo’n aanpak zou de commissie kunnen ontlasten die nu van duizenden mensen afzonderlijk de daadwerkelijke schade moet vaststellen. Staatssecretaris Van Huffelen (Toeslagen) deed die toezegging dinsdag tijdens een debat met een kritische Tweede Kamer. De partijen dringen collectief aan op een veel snellere afhandeling van het toeslagenschandaal. In het huidige tempo duurt het waarschijnlijk nog vele jaren voordat alle gedupeerde ouders zijn gecompenseerd.

Het kabinet besloot december vorig jaar alle slachtoffers na een eerste toets 30.000 euro toe te kennen. Wie meer schade heeft geleden, krijgt die alsnog vergoed. Daarvoor moeten individuele dossiers volledig worden beoordeeld. Inmiddels zijn dat er tienduizenden.

Onder meer VVD, CDA en ChristenUnie opperden dat het veel werk kan schelen als er bijvoorbeeld een vast bedrag per schadejaar wordt uitgekeerd. Van Huffelen waarschuwde dat het „best ingewikkeld is” om gedupeerden daarvoor in te delen in categorieën naar mate van de geleden schade. Er zijn immers grote verschillen in de bedragen die mensen moesten terugbetalen.

Daarnaast valt nog te bezien of deze aanpak wel echt tot de gehoopte versnelling leidt. Van Huffelen wijst erop dat het kabinet er begin dit jaar van uitging dat het merendeel van de ontvangers van de 30.000 euro daarmee volledig geholpen zou zijn. Maar veel meer mensen dan verwacht willen een volledige beoordeling. „Heel veel ouders willen graag precies weten wat hen is overkomen”, aldus de staatssecretaris.

Voor de zomer erkende Van Huffelen al dat de huidige aanpak veel langer gaat duren dan verwacht. Om meer vaart te maken met de hersteloperatie kondigde de staatssecretaris een „herijking” aan. Dat proces is echter nog niet afgerond en kan nog wel even duren. Er zijn geen gouden oplossingen, waarschuwt Van Huffelen de Kamer.

SGP-Kamerlid Stoffer houdt moed dat de staatssecretaris het roer weet om te gooien in de hersteloperatie. „Ik hoop dat we in een volgend debat kunnen concluderen dat het voor de Kamer geen trekken aan een dood paard is, maar dat de herijking een diesel blijkt te zijn die op gang moet komen.”

Hindernissen

Ook advocaten die gedupeerden bijstaan, trekken aan de bel over de hersteloperatie. Zij zijn niet in staat hun werk goed uit te voeren, omdat ze tegen „talloze problemen en hindernissen” aanlopen, schrijft een handvol advocaten namens ongeveer 220 collega’s in een brandbrief aan de Tweede Kamer.

Voordat advocaten het dossier van hun cliënt kunnen inzien, is er een wachttijd die is opgelopen naar 24 maanden, zo staat in de brief. Daarbij worden delen niet volledig of deels gecensureerd aangeleverd. Om cliënten bij te staan, moeten de advocaten volledige toegang hebben tot de dossiers.

Ook willen de advocaten dat er een team komt bij de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) dat hen bij vragen direct te woord staat. „Normaal is er een nummer waar wij als professionals terechtkunnen en dan word je gelijk geholpen. Nu moeten wij de gewone servicelijn bellen”, zegt initiatiefneemster van de brandbrief Khadija Bozia.