In ”Ode aan de eenzaamheid” vraagt hij ook aandacht voor de vreugdevolle kant en de wenselijkheid van het alleen zijn. Bijvoorbeeld nadat een groot verlies is geleden. Er moet meer aandacht komen voor het leren alleen zijn en voor de kunst om iemand alleen te laten, vindt hij.

De rooms-katholieke priester –auteur van tientallen uitgaven over ziekte, verlies en rouw– waakt ervoor snelle oplossingen aan te dragen. Zijn boek is geen gedegen studie en bevat geen anti-eenzaamheidsprogramma. Hij wil daarentegen door middel van de talrijke korte ”praatstukjes” lezers tot nadenken stemmen en het gesprek over eenzaamheid stimuleren. Hiervoor reikt hij een breed scala aan onderwerpen aan. Onder andere het verlangen naar een relatie, vervreemding van jezelf, troost van muziek en kunst, breken met familie, lust en schaamte, mopperen maakt eenzaam, wanhoop, en eenzaamheid, God en de Bijbel.

Van den Berg –zelf celibatair levend– waarschuwt voor het plakken van etiketten op mensen die alleen zijn. Eenzaamheid kent veel gezichten. Je denkt te weten wat het is, maar eenzaamheid blijkt steeds weer een doos met andere inhoud. Zo kan in onze hyperactieve tijd altijd maar druk zijn een vorm van eenzaamheid inhouden, en een angst voor verveling.

Wat telt, is echt luisteren naar de ander. De meeste mensen die vragen hoe het met je gaat, zitten niet te wachten op een antwoord, maar op de gelegenheid om over zichzelf te praten, concludeert de auteur. Als je een eenzame medemens wilt steunen, luistert het nauw welke vragen je stelt. Het vinden van die goede vragen vereist aftasten, kijken, zoeken, jezelf corrigeren, wachten. Want binnendeuren openen zich vaak langzaam. En wie zijn eigen kwetsbaarheid deelt, verlaagt drempels.

Van den Berg verhaalt kort van eenzaamheid in de Bijbel en bekent dat de vanzelfsprekendheid van de God uit zijn jeugd is gaan wankelen. In zijn ogen is de Bijbel geen kookboek met snelle recepten tegen onder andere eenzaamheid, maar een verhalenboek van zoekende mensen.

Zijn eigen ”Ode aan de eenzaamheid” valt te typeren als een verkenningstocht, waarbij de auteur heen en weer pendelt tussen gewenste en ongewenste eenzaamheid en lezers prikkelt buiten geijkte paden te treden.

Boekgegevens

Ode aan de eenzaamheid, Marinus van den Berg; 208 blz.; uitg. Ten Have; € 20,99