Donderdag reageerde de Franse minister van Buitenlandse Zaken al woedend op de presentatie van het nieuwe veiligheidspact AUKUS van de VS, het Verenigd Koninkrijk en Australië, met als hoofdpunt een vloot onderzeeërs met nucleaire aandrijving voor Australië. Een „boze en bittere” minister Jean-Yves Le Drian sprak van een dolk in de rug. „Dit eenzijdige, plotse en onvoorziene besluit doet erg denken aan wat meneer Trump zou doen.”

De Amerikaanse regering „betreurt” de terugroeping van de Franse ambassadeur en wil de gemoederen tot bedaren brengen, zei een functionaris van het Witte Huis vrijdag. Minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken heeft eerder met een poging tot verzoening al benadrukt dat Frankrijk ook een belangrijke partner is.

„Wij betreuren dat zij deze stap hebben genomen”, stelde de regeringsmedewerker, die sprak op voorwaarde van anonimiteit, over het besluit van Macron. „We zullen de komende dagen blijven inzetten om onze meningsverschillen op te lossen, zoals we dat ook op andere punten in de loop van onze lange alliantie hebben gedaan.”

De functionaris benadrukte dat de Fransen een van de „oudste en sterkste” bondgenoten van zijn land zijn. „We delen een lange geschiedenis, democratische waarden en een toewijding om wereldwijde uitdagingen aan te gaan.” Ook zouden de VS en Frankrijk een gedeeld belang hebben in het „vrij en open” houden van het werelddeel Azië-Pacific en blijft Washington daarvoor „nauw samenwerken” met de NAVO, de EU en „andere partners”.

De leiders van de drie AUKUS-landen lichtten eerder toe dat hun pact bedoeld is om de veiligheid en stabiliteit in de regio Azië-Pacific te garanderen. Dat leverde kritiek op vanuit China, dat de VS, Groot-Brittannië en Australië in een reactie verweet een „Koude Oorlog-mentaliteit” te hebben.