Drie mogelijke verklaringen ziet dr. Dave Dongelmans, intensivist aan Amsterdam UMC en voorzitter van stichting Nationale Intensive Care Evaluatie (NICE), voor het feit dat het aantal ziekenhuisopnames niet afneemt, ondanks het relatief lage aantal besmettingen en de hoge vaccinatiegraad.

Allereerst wijst hij op de gevaarlijke deltavariant. Deze is niet alleen vier keer zo besmettelijk als de oorspronkelijke Wuhanvariant, zoals Maastrichtse onderzoekers begin deze maand ontdekten, maar verdubbelt ten opzichte van de alfavariant ook de kans op ziekenhuisopname onder niet-gevaccineerden. Dat concludeerden onderzoekers van de University of Cambridge vrijdag.

Een andere verklaring is dat ziekenhuizen minder gebruikmaken van thuismonitoring van Covidpatiënten dan voorheen, waardoor de bezetting nu relatief hoog is. Eind april, tijdens de piek van de derde golf, kregen zo’n 600 patiënten die eigenlijk ziekenhuiszorg nodig hadden, thuis zuurstof toegediend. Zonder thuismonitoring had de ziekenhuisbezetting er toen in de statistieken veel minder gunstig uitgezien.

Een van de ziekenhuizen die op afstand Covidpatiënten in de gaten hield, is het St. Antonius Ziekenhuis in de regio Utrecht. Sinds mei vorig jaar volgden artsen van het ziekenhuis enkele honderden patiënten thuis. Dat heeft zeker 2000 ligdagen bespaard. Vanwege het geringe aantal Covidpatiënten zijn ze daar echter mee gestopt, laat een woordvoerder weten.

Ook het Albert Schweitzer Ziekenhuis in de omgeving Dordrecht meldt niet langer aan thuismonitoring te doen. „Het aanbod patiënten was niet meer voldoende om het systeem overeind te houden”, verklaart een woordvoerder.

Behandelduur

Een derde, meer discutabele verklaring voor de hoge ziekenhuisbezetting is dat meer jongere, ongevaccineerde mensen in het ziekenhuis belanden. Zij worden mogelijk gemiddeld langer behandeld dan ouderen, oppert Dongelmans. „De behandelduur van overlevers –een relatief jonge groep– is langer dan van niet-overlevers – de oudere groep.”

Het aandeel jongere Covidpatiënten in ziekenhuizen neemt toe. In juli was 17 procent van de Covidpatiënten op de intensive cares onder de 40 jaar, becijferde een rapport van stichting NICE begin augustus. In de maanden mei en juni betrof dit nog maar 6 procent.

Negentig procent van de Covidpatiënten in het ziekenhuis is ongevaccineerd. Dat vaccinatie goed beschermt tegen ernstige ziekte, blijkt ook uit recent onderzoek van het RIVM. De vaccins beschermen bij volledig gevaccineerden voor 95 procent tegen ziekenhuisopnames, en voor 97 procent tegen IC-opname, zo bleek vrijdag uit de studie.

Evenals het aantal positieve testuitslagen –de andere kant van de balans– is het aantal afgenomen testen al een maand redelijk stabiel, laat een woordvoerder van GGD GHOR weten. „Rond de 25.000 per dag. Mensen met klachten willen graag weten of ze corona hebben of niet.”

Het toenemend gebruik van zelftesten leidt volgens haar niet tot een afname van het aantal testen bij de GGD, eerder het tegendeel. Mensen met een positieve uitslag van de zelftest melden zich vervolgens bij de GGD. „Zo staat dat ook in de bijsluiter.”

Driekwart van de besmettingen in de afgelopen week vond in de thuissituatie plaats, blijkt uit een wekelijks RIVM-rapport. Ruim 7 procent van de besmettingen was tijdens een vakantie, en 6 procent op het werk.