De bescheiden ecologische winst die gemaakt werd tijdens coronajaar 2020 is dus alweer uitgewist.

De menselijke consumptie overschrijdt nu de draagkracht van de aarde. Vanaf deze dag eten we de natuurlijke rijkdom van de toekomstige generaties op.

Concreet kappen we de rest van het jaar bijvoorbeeld meer bomen dan er kunnen bijgroeien, vangen we meer vis dan de populatie aankan en stoten we meer broeikasgassen uit dan de natuur kan opnemen. Willen we dit volhouden hebben we 1,7 aardes nodig om te overleven. Sinds het begin van de jaren zeventig is die wanverhouding steeds groter geworden.

Vorig jaar viel de zogeheten Earth Overshoot Day maar liefst vier weken later, op 22 augustus. Volgens het Wereldnatuurfonds (WWF) is de terugval voornamelijk te wijten aan een afname van de wereldwijde biocapaciteit van bossen als gevolg van de toenemende ontbossing in het Amazonegebied. Alleen al in Brazilië, waar het grootste deel van het Amazonewoud zich bevindt, ging ongeveer 1,1 miljoen hectare regenwoud verloren aan illegaal landbouwgebied.

Daarnaast is de uitstoot van broeikasgassen, ondanks een kortstondige scherpe daling als gevolg van de pandemie, nog steeds op een niveau dat de planetaire limieten zwaar overschrijdt. Door het kortetermijndenken van beleidsmakers in de drang naar economisch herstel is de wereldwijde ecologische voetafdruk dit jaar al 6,6 procent gestegen in vergelijking met vorig jaar, volgens berekeningen van de Amerikaanse ngo Global Footprint Network.

Overstromingen

Het leven boven de planetaire stand heeft natuurlijk gevolgen. Het WWF wijst op een toename van extreme hittegolven en droogtes, zware stormen en overstromingen. Die leiden tot onder meer mislukte oogsten, klimaatvluchtelingen en ecosystemen die hun veerkracht verliezen.

De meest urgente maatregel om scheefgetrokken ecologische verhouding recht te trekken is volgens de natuurorganisatie een hervorming van ons voedselsysteem. Door onder meer onze vraag naar soja voor dierenvoeding (vooral kippen, varkens en melkkoeien), palmolie, koffie en cacao is Europa immers ’s werelds tweede grootste importeur van producten uit ontboste gebieden.