Carla Rocchi klinkt verontwaardigd over de telefoon. „Ik zal u vertellen met welke tendens we momenteel te maken hebben”, zegt de president van de belangrijkste dierenbeschermingsorganisatie van Italië. „Tijdens het begin van de pandemie vorig jaar hebben 30 procent meer huisdieren een baasje gevonden dan in andere jaren. Veel mensen zagen katten en honden als de enige levende wezens die je kon omhelzen en die je niet met het virus konden aansteken. Ze werden gezien als een reddingsboei. Maar dit jaar worden veel van deze ‘troostdieren’ weer achtergelaten. Er zijn 20 procent meer huisdieren gedumpt.”

Dat is op zich niet eens zo gemakkelijk. In Italië zijn huisdiereigenaren al sinds 1991 verplicht hun dier te laten registeren. „Vroeger gebeurde dat door het registratienummer aan de binnenkant van de dij van het dier te tatoeëren”, vertelt Rocchi van ENPA, zoals haar organisatie heet.

Tegenwoordig is het verplicht een chip direct onder de huid van het dier aan te brengen. Toch is de controle niet waterdicht. Er zijn genoeg baasjes die geen chip laten plaatsen; anderen laten de chip door een malafide dierenarts eruit halen voordat ze een hond of kat achterlaten.

Rocchi, die al veertien jaar ENPA aanvoert, maakt een heldere indeling. „Dierenvrienden willen een chip, omdat het dier zo beter is beschermd, ook bijvoorbeeld als het diertje wegloopt. Mensen die weinig om dieren geven, willen geen chip.”

Wetgeving

Er valt ook nog eens een geografische tweedeling te maken. Volgens Rocchi zijn baasjes in Noord-Italië in het algemeen braaf, maar is de situatie wat betreft het dierenwelzijn in Zuid-Italië „middeleeuws.”

De controle of een huisdier met een chip is uitgerust, is ook niet gemakkelijk in een land met ruim vijftien miljoen katten en honden, zwerfbeesten uiteraard niet meegerekend. Als je ook konijnen, hamsters, vogels, vissen en reptielen meetelt, leven in Italië bijna de meeste huisdieren van Europa. Alleen Hongaren hebben er nog meer.

Ook al houdt niet iedereen zich aan de chipplicht, Italianen zijn in het algemeen diervriendelijk, meent Rocchi, die zelf thuis zes katten heeft.

Italië heeft volgens de 79-jarige dierenvoorvechtster de beste wetten van Europa, misschien wel de beste ter wereld.

In diezelfde wet van 1991 wordt bepaald dat het ”gezelschapsdier” niet mag worden achtergelaten, niet mag worden geslacht en niet mag worden verkocht.

Een wet van negen jaar geleden bepaalt onder meer dat geen bewoner een huisdier mag worden ontzegd als hij of zij woont in een appartementencomplex, de meest voorkomende aard van huisvesting in Italië. Buren die niets met huisdieren op hebben, hebben bij de eventuele overlast geen poot om op te staan. Honden en katten zijn ook welkom in de meeste verpleeg- en bejaardenhuizen.

Daar blijft het niet bij. Naar verwachting worden volgend jaar de rechten van het dier zelfs in de grondwet opgenomen. Een van de twee kamers van het Italiaanse parlement heeft met overweldigende meerderheid al voor de betreffende wijziging gestemd. Overigens past de Italiaanse actie in de Europese tendens om niet alleen te streven naar de bescherming van huisdieren, maar van alle dieren, ook vee.

Huisbezoek

„De aandacht voor huisdieren is de laatste twintig jaar zeker sterk verbeterd”, zegt Melissa Cavallari. Ze is dierenarts en gedragsdeskundige. Aan werk geen gebrek. Steeds meer mensen roepen haar hulp in als het huisdier zich thuis niet prettig voelt. In zo’n geval brengt Cavallari een huisbezoek. „Gewoonlijk blijf ik een paar uur en maak ik een analyse door het gedrag van het huisdier in de context te plaatsen”, vertelt Cavallari. Vaak gaat het om een kat of hond die door een verandering in de gezinssituatie agressief of gestrest is geworden.

Dat het huisdier in toenemende mate zijn rol in de Italiaanse samenleving inneemt, is ook te zien aan het besluit van de gemeenteraad van Milaan vorige week. Voortaan mogen huisdieren na crematie in een aparte kist met hun baasje worden begraven.

„De grootheid van een natie valt af te lezen aan de manier waarop ze omgaat met dieren”, zei Mahatma Gandhi. Hoe hangt de vlag er wereldwijd bij? Deel 3: Italië.