In zekere zin vindt op de Conventie van komende week een inhaalslag plaats. Vanwege de coronapandemie kon de jaarvergadering vorig jaar niet doorgaan. Er staan dus ook belegen onderwerpen op de agenda. Maar er zijn ook actuele onderwerpen die heikel zijn. Een inventarisatie van de belangrijkste thema’s.

RACISME

Het racisme is bij de Zuidelijke Baptisten een beladen thema. De conventie is in 1845 opgericht omdat baptisten in het zuiden van de VS in verzet kwamen tegen het standpunt van hun broeders in noordelijke staten. Die wezen de slavernij af. In 1995 beleden de Zuidelijke Baptisten schuld. Maar sindsdien is volgens –vooral zwarte voorgangers– het racisme nog steeds aanwezig.

Twee jaar geleden nam de conventie een resolutie aan dat elke vorm van racisme bestreden moet worden en dat de zogenoemde Critical Race Theory (CRT) daarbij een bruikbare methode is. Het gaat om een wetenschappelijke theorie die zegt dat verschillen in inkomen, opleiding, maatschappelijke kansen, gezondheid en levensverwachting alles te maken hebben met racisme. Witte mensen zouden structureel bevoordeeld worden boven zwarte. De gedachte achter de CRT is dat overal sprake is van institutioneel racisme, ook in kerkelijke verbanden en in theologisch onderwijs.

Tegen deze beslissing van de conventie is sindsdien op verschillende momenten krachtig geprotesteerd. Vorig najaar brachten de rectoren van zes baptistenseminaries een verklaring uit waarin ze de CRT afwezen omdat deze op marxistische leest is geschoeid. 
Dat protest leidde ertoe dat verschillende zwarte kerken hun lidmaatschap van de conventie hebben opgezegd.

Komende week ligt er een motie op tafel van Mike Stone om afstand te nemen van de CRT. Een aantal, met name zwarte kerken, is het daar hartgrondig mee oneens.

VROUWELIJKE AMBTSDRAGERS

Tweede discussie punt is de rol van de vrouw in de christelijke gemeente. De zuidelijke baptisten wijzen de vrouw in het ambt af. Gemeenten die vrouwelijke voorgangers bevestigden, scheidden zich in het verleden af. Recent werden er in de Saddleback Church in Lake Forest, de Amerikaanse megakerk waartoe Rick Warren behoort, drie vrouwelijke predikanten bevestigd, maar de kerk heeft het lidmaatschap van de conventie niet opgezegd. Conservatieve baptisten vinden dit onaanvaardbaar.

Een deel van hen heeft zich aangesloten bij het Conservative Baptist Network. Dat werd twee jaar geleden opgericht. Een van de leidende voorgangers van dit netwerk, ds. Tim Ascol, benadrukte recent nog dat het moederschap, „de primaire taak van een vrouw is. Daar ligt haar geestelijke roeping en niet in het werk van leidinggeven in de gemeente.”

VERTREK RUSSELL MOORE

Enkele weken geleden vertrok Russell Moore als voorzitter van de ethische commissie van de Zuidelijke Baptisten. Deze commissie heeft de opdracht actief standpunten te bepalen en te communiceren over maatschappelijke en ethische vraagstukken.

In de achterliggende jaren leefden er bezwaren tegen het optreden van Moore, onder andere omdat vanwege zijn kritiek op het optreden van president Trump. Een aantal gemeenten schortten hun financiële bijdragen aan de conventie om die reden op. Zijn vertrek werd algemeen gezien als een overwinning voor de baptisten die (nog steeds) Trump steunen.

Uit een recent uitgelekte brief die Moore al een jaar geleden schreef aan de leiding van de conventie blijkt echter dat er een belangrijk ander punt speelde. Naar eigen zeggen ervoer Moore „psychologische en systematische terreur” van vooraanstaande baptisten. Zij namen hem kwalijk dat hij zich krachtig uitsprak tegen misbruikzaken binnen de baptistengemeenten en dat hij het opnam voor de slachtoffers van misbruik. Een deel van de afgevaardigden wil opheldering over het vertrek van Moore.

LEDENVERLIES

Uit de cijfers van de afgelopen vijftien jaar blijkt dat de Zuidelijke Baptisten in totaal twee miljoen leden verloren. Met name conservatieve voorgangers zijn van mening dat het ledenverlies een gevolg is van de grote aandacht die sociale vraagstukken hebben gekregen in het kerkelijk beleid. Zij pleiten voor hernieuwde aandacht voor prediking, evangelisatie en zending.

De huidige voorzitter van de Zuidelijke Baptisten J. D. Greear heeft recent gezegd dat de focus weer op de kerntaak van de kerk moet worden gelegd. „Onze opdracht is het evangelie te verkondigen.” Enkele resoluties onderstrepen dit.