Oorspronkelijk is het medicijn bedoeld voor mensen met schizofrenie, een bipolaire stoornis of een zware depressie. Het heeft een slaapverwekkend effect en dus wordt het in lage dosering voorgeschreven aan mensen met slaapproblemen, zo melden meerdere patiënten en specialisten aan Pointer. Slaapproblemen zijn heel hardnekkig en in de poging een oplossing te vinden is het middel vanuit de psychiatrie in de huisartsenpraktijk gekomen, zegt klinisch farmacoloog Arne Risselada tegen het onderzoeksprogramma.

Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) roept op het middel, dat AstraZeneca verkoopt onder de naam Seroquel, niet te gebruiken, omdat er geen wetenschappelijk bewijs is dat het de slaapkwaliteit verbetert. Bij bijwerkingencentrum Lareb meldden gebruikers bijwerkingen als suïcidale gedachten en trombose. Ook kunnen mensen binnen een jaar 15 tot 20 kilo aankomen.

In vier jaar tijd is het aantal gebruikers van quetiapine, onder wie mensen met slaapproblemen, met ruim 30 procent toegenomen; van 100.000 in 2015 tot meer dan 130.000 in 2019. „Die toename heeft te maken met de kritiek op benzodiazepinen. Ook die werden voor slaapproblemen voorgeschreven, maar werken op lange termijn verslavend”, zegt Ruud Coolen van Brakel van Instituut Verantwoord Medicijngebruik tegen Pointer. Quetiapine werd een alternatief. „Maar mensen komen er maar moeilijk van af en de onttrekkingsverschijnselen zijn net zo erg als bij benzodiazepinen. Quetiapine is geen slaapmiddel en daar moet het ook niet voor worden gebruikt.”