ZEIST - De angst voor betalen via internet zit diep. Om vertrouwen te winnen, lanceren de grote banken volgend jaar een uniform betaalsysteem. Fraudeurs liggen echter op de loer.plattekst rafelen (u20,1,0(Nederlandse consumenten struinen wat af op internet. Nederland loopt met het percentage aansluitingen voorop in de wereld. Als het echter op betalen via internet aankomt, grijpt iedereen toch naar traditionele methoden. Een papieren factuur en acceptgiro blijven favoriet. Creditcardgegevens houden consumenten angstvallig geheim.

L. de Rijk van Thuiswinkel.org, de brancheorganisatie voor internetwinkels, merkt dat klanten onvoldoende vertrouwen hebben in betalen via internet. „Ik heb mijn ouders leren mailen. Ze surfen nu regelmatig op internet om bijvoorbeeld vakanties te boeken. Maar een boek kopen op de site van Bruna? Nee, dat gaat hen te ver.”

Uit onderzoek blijkt dat 2,5 miljoen Nederlandse consumenten creditcards fraudegevoelig vinden en daarmee onveilig voor gebruik bij internettransacties. „Media voeden deze gevoelens door een incidentele fout breed uit te meten. Het wantrouwen zorgt ervoor dat de papieren acceptgiro nog steeds het belangrijkste betaalmiddel is.”

Naast het gebrek aan vertrouwen noemt De Rijk nog twee problemen die succesvol betalen via internet bemoeilijken. „Er ontbreekt een standaard voor betalen. Hierin moeten banken het voortouw nemen. Andere partijen, zoals Nokia en Philips, lanceren hun betaalideeën enkel met het doel marktaandeel te winnen. Verder is er behoefte aan een centraal meldpunt tegen fraude.”

De grote banken -ABN AMRO, Rabobank, ING en Postbank- gingen de uitdaging aan om een uniforme betaalstandaard te ontwikkelen. Ze werken al een tijdje aan dit project. Tijdens een congres in Zeist werd gisteren de officiële naam bekend: ”Ideal”, de Engelse vertaling van ”ik handel”. „In het Engels bekt de term beter”, zegt directeur midden- en kleinbedrijf M. Milz van de Rabobank.

Milz benadrukt dat Europa al best een partijtje meeblaast met internettransacties. Zo overtreft West-Europa dit jaar de Verenigde Staten in het aantal aankopen via internet. Toch kan een uniform betaalsysteem een extra impuls geven aan de omzet van webwinkeliers en banken.

De werking van het systeem is simpel. Op de sites van webwinkels komt een knop met daarop de term ”Ideal”. Als het virtuele boodschappenmandje vol is, komt de klant met een druk op de knop bij de website van de eigen bank terecht. Dat scherm oogt vertrouwt, de klant bankiert immers via internet al jaren bij deze bank. Het systeem zet de opdracht helemaal klaar. Betalen kan door invoer van pincode en een identificatiecode, afkomstig uit bijvoorbeeld de random reader van de Rabobank of de digipas van SNS. Als het saldo toereikend is, voert de bank de betaling uit. De winkelier ontvangt een bevestiging.

Milz: „Het is geen revolutie, we wekken vertrouwen door de klant bekende schermen te laten zien. Het bestaande internetbankieren lijkt een perfecte basis om klanten over de streep te trekken.”

Vanaf medio 2005 is het systeem operationeel. Hoewel banken en winkeliers veel geld besparen -minder papiergebruik, lagere portokosten en geen onjuist invulde acceptgiro’s meer- zal de ondernemer voor de dienst gaan betalen. Hoeveel, daar wil Milz geen mededelingen over doen.

Ondanks alle mooie plannen blijft het gevaar van fraude volgens Interpay, dat het betalingsverkeer in Nederland regelt, aanwezig. Door het gebruik van internet is er minder sprake van fysiek contact. Criminelen misbruiken dat door een andere identiteit aan te nemen om ’klanten’ leeg te plukken. Onderzoek leert dat iedere minuut een geval van dergelijke fraude plaatsheeft.

Zo kan een fraudeur een mail sturen met daarin een link naar de website van een gerenommeerde bank. Op die site komt de argeloze surfer echter nooit terecht, de link brengt hem op een heel andere internetpagina. Op de namaaksite laat de bezoeker de gevraagde gegevens achter. De fraudeur kan er vervolgens mee doen wat hij wil. In de Verenigde Staten strijden banken tegen dit fenomeen door continu op internet naar namaaksites te zoeken. De daders zijn echter vrijwel nooit te achterhalen.