Een oude, zwarte begrafeniswagen staat aan de straatkant voor een antieke Romeinse tempel. Op de wagen staat in zwarte letters op een witte achtergrond de tekst: „Neem ons niet kwalijk, maar we mogen uw dierbaren niet begraven.”

Op het grindpleintje voor de tempel staan een twintigtal mannen en een enkele vrouw, de meesten gekleed in het zwart. „We moeten ons ontfermen over iemand die vannacht om vier uur is overleden,” zegt de 73-jarige begrafenisondernemer Franco De Gese. „Het lichaam ligt nog thuis en moet eigenlijk zo snel mogelijk worden weggehaald. Het punt is: waar moet hij heen?”

Het antwoord op die vraag heeft ene Lorella wel. „Mijn man is op 11 februari gestorven en zijn lichaam ligt sindsdien in het mortuarium wachtend om te worden gecremeerd,” zegt ze met nauwelijks verhulde boosheid.

Protest

Een enkele nabestaande en de begrafenissector protesteerde eind vorige week in Rome uit onvrede over de onmacht van de Romeinse gemeente lichamen te verwerken. De begraafplaatsen zijn vol en de crematieovens kunnen de hoeveelheid niet aan. De mortuaria liggen zo vol dat de gemeente vorige week een stop aankondigde. „Waar moeten we heen?”, vraagt De Gese zich af. Hij zegt sinds 1968 in het vak te zitten en nog nooit zulke toestanden te hebben meegemaakt.

Het is verleidelijk om de problemen toe te schrijven aan de pandemie. „De pandemie heeft het probleem slechts vergroot,” vertelt Giovanni Caciolli, secretaris-generaal van de koepelorganisatie van begrafenisondernemers. „Het duurt gemiddeld 35 dagen voordat de gemeente toestemming geeft voor lijkverbranding of begrafenis. Laten we zeggen dat Covid-19 verantwoordelijk is voor vijf dagen.”

Volgens De Gese heeft de pandemie eind vorig jaar voor problemen gezorgd, maar is het aantal sterfgevallen aan Covid momenteel met zo’n 15 à 20 per dag tamelijk gering.

Het alternatief om de lichamen dan maar in een andere gemeente te verwerken, stuit op stroperige procedures. „De gemeente moet lijkverplaatsing buiten de stad toestaan, maar heeft mijn officiële verzoek nog steeds niet getekend,” vertelt Lorella.

Haar boosheid is gericht op de gemeente Rome. Maar de gemeente wijst naar het openbaar nutsbedrijf voor de vuilnisophaal. Deze onafhankelijke dienst heeft ook de lijkbezorging in haar takenpakket. „Volgens de Italiaanse wet is elke gemeente verantwoordelijk voor de lijkbezorging. Dat gaat bij alle 8000 Italiaanse gemeenten goed,” vertelt Caciolli. „Maar niet in Rome.”

Het zou te maken hebben met een strijd tussen de gemeente en het nutsbedrijf, die onder meer weigert nieuwe crematieovens in te richten. „Wat de reden ook is,” zegt Lorella, „ik wil mijn man thuis.”