De vraag hierbij is of de vergoeding uiteindelijk hoger is dan de lasten. Als dat het geval is, dan zijn uiteindelijk geen inkomstenbelasting en premie verschuldigd. Voor de premies werknemersverzekeringen is dit echter minder duidelijk.

Om ingewikkelde discussies te voorkomen, bestaat al jaren een regeling die zegt dat er geen belasting verschuldigd is bij vrijwilligerswerk, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Hoe gaat een en ander in zijn werk?

Ten eerste moet het gaan om een vergoeding voor vrijwilligerswerk. Een vrijwilliger is in dit kader iemand die niet bij wijze van beroep arbeid verricht voor een lichaam dat niet is onderworpen aan vennootschapsbelasting. Het gaat dus bijvoorbeeld om vrijwilligerswerk voor kerken.

Het kan echter ook gaan om arbeid voor stichtingen en verenigingen die zich bezighouden met het goede doel of met andere activiteiten waarbij geen winst wordt beoogd en waarbij niet in concurrentie wordt getreden. Hierbij kan gedacht worden aan patiëntenverenigingen, muziekverenigingen en dergelijke. Deze lichamen zijn in het algemeen niet belastingplichtig.

Daarnaast kunnen overblijfmoeders als vrijwilliger gelden. En ook werkzaamheden ten behoeve van sportverenigingen kunnen als vrijwilligerswerk worden aangemerkt. Bij sportverenigingen is overigens niet van belang of vennootschapsbelasting verschuldigd is.

De vrijwilligersregeling kan slechts worden toegepast als er sprake is van werkzaamheden die men niet ”bij wijze van beroep” verricht. Wie relatief veel tijd in het werk steekt en/of een beloning geniet die in overeenstemming met het werk is, is dus geen vrijwilliger. Dit criterium kan in de praktijk natuurlijk wat onduidelijk zijn. Een paar uur per week voor een kleine beloning zal echter in de regel wel kwalificeren.

De eisen die worden gesteld aan de deskundigheid of het kennisniveau van de vrijwilliger kunnen ook van belang zijn. Om voor de vrijwilligersregeling in aanmerking te komen, mogen de vergoedingen niet meer bedragen dan 21 euro per week, met een maximum van 735 euro per jaar. Indien er sprake is van vrijwilligerswerk en de vergoedingen dus onder deze bedragen blijven, is geen loonbelasting verschuldigd. De werkgever hoeft dan ook geen premies werknemersverzekeringen in te houden. In de aangifte inkomstenbelasting hoeft ook geen opgaaf te worden gedaan van de beloning voor het vrijwilligerswerk.

Als de vergoeding meer bedraagt dan de maxima van 21 euro per week en 735 euro per jaar, gelden er verschillende regelingen voor loonbelasting en premies werknemersverzekeringen. Voor de loonbelasting hoeft dan niets te worden ingehouden, maar men moet in dat geval wel de inkomsten opgeven in de aangifte inkomstenbelasting en er moet inkomstenbelasting worden betaald. Bovendien moet de werkgever in dat geval de verstrekte vergoeding jaarlijks aan de inspecteur doorgeven met het formulier ”Opgaaf van uitbetaalde bedragen aan een derde”.

Een kerk die vrijwilligers derhalve vergoedingen biedt als betaling voor hun werkzaamheden (zoals maatschappelijk werkers en organisten) moet de betaalde bedragen (als ze boven de maxima komen) daarom doorgeven aan de Belastingdienst. De werkgever hoeft niet te beoordelen of de betrokkene in dienst is. Voor de premieheffing moet de werkgever dat echter wel beoordelen. De werkgever moet in dit geval wel de volledige premies werknemersverzekeringen afdragen aan de uitvoeringsinstelling.

Het is natuurlijk vreemd dat de regeling voor premies enerzijds en voor de loonbelasting anderzijds niet is gelijkgetrokken Houd er rekening mee dat u pas aangifte inkomstenbelasting hoeft te doen als u een ”bron van inkomen heeft”. Als in redelijkheid voorzienbaar is dat uw kosten altijd hoger zullen zijn dan de betaalde vergoeding, heeft u geen bron van inkomen en hoeft u geen inkomstenbelasting te betalen.

Onduidelijk blijft echter of u kosten mag aftrekken indien de ontvangen vergoedingen boven de maxima uitkomen en u feitelijk in dienst bent. Wie in dienstbetrekking is, mag immers geen kosten aftrekken. Goedgekeurd wordt echter in zo’n geval dat de arbeidsverhouding niet als dienstbetrekking wordt gezien, dus het lijkt erop dat kostenaftrek dan mogelijk is bij het resultaat uit overige werkzaamheid.