Het duurde ruim acht maanden voor de Russische president Vladimir Poetin zich liet vaccineren. De langverwachte inenting van Poetin in maart had perfect kunnen dienen als reclamestunt, maar in plaats daarvan liet hij zich buiten het oog van de camera inenten. Het is ook niet duidelijk met welk vaccin.

In januari kondigde Poetin een massale vaccinatiecampagne aan en noemde het Spoetnik V de „beste ter wereld.” In Moskou kwam de campagne goed op gang en werd er zelfs in winkelcentra geprikt. Sindsdien loopt het aantal ingeënte Russen echter traag op. In maart kregen zo’n 13.000 mensen per dag een prik, vergeleken met een gemiddelde van 50.000 per dag in Nederland.

Slechts 5,5 miljoen mensen hebben volgens de Russische krant RBK twee doses van het vaccin gehad. Dat is 3,8 procent van de bevolking. Weinig, in vergelijking met de Verenigde Staten (22 procent) en het Verenigd Koninkrijk (12 procent). Zelfs Nederland, dat veel kritiek kreeg op een trage start, loopt nu voor op Rusland met 4,7 procent van de bevolking volledig ingeënt.

Het doel van het Russische ministerie van Gezondheid om 60 procent van de bevolking voor juli te vaccineren, lijkt met dit tempo in de verste verte niet te worden gehaald. Het grootste probleem is dat er maar weinig Russen zijn die de prik vrijwillig laten zetten.

Twee op de drie Russen zien vaccinatie niet zitten, aldus een peiling van Levada Centrum. Het onafhankelijke bureau voor statistiek zegt dat maar 30 procent van de Russen bereid is om zich te laten vaccineren. Er is weinig vertrouwen in de Russische politiek als het op gezondheid aankomt.

Bovendien zijn er in Rusland relatief weinig beperkingen: theaters, cafés en restaurants zijn al maanden open. Er is geen lockdown en zelfs op de staatstelevisie wordt gezegd dat de pandemie al voorbij is. Veel jonge mensen voelen simpelweg niet de urgentie.

Het is steeds duidelijker dat het vaccin in de eerste plaats een politiek doel dient. Net als de eerste satelliet in de jaren 60, moest Spoetnik V ook laten zien hoe superieur de Russische wetenschap is. Voor Moskou is het coronavaccin en de handel daarin de perfecte manier om de diplomatieke relaties met landen aan te halen voor eventueel politiek en economisch gewin.

Dat weinig Russen de prik willen zetten, komt de overheid misschien niet eens zo slecht uit. Miljoenen doses kunnen nu voor export worden gebruikt. Brazilië en nog acht andere Zuid-Amerikaanse landen kochten het vaccin. Ook steeds meer Europese landen richten een blik op Spoetnik V. Op die manier kan het Kremlin de externe relaties en de geopolitieke machtspositie boven het belang van de Russische burger zetten.