Er was vannacht en vanmorgen heel wat aan de hand in Den Haag. Zelfs het luchtruim boven de stad werd afgesloten. De Bijzondere Bijstands Eenheid van de Mariniers, Nederlands zwaarste wapen als het gaat om terrorismebestrijding, werd ingezet. Er was kennelijk sprake van uiterst gevaarlijke lieden, die er niet voor terugdeinsden om een handgranaat te gebruiken.In ieder geval kan minister Remkes hiermee laten zien dat hij heus wel tot krachtig ingrijpen in staat is. In het kamerdebat van morgen staat zijn positie immers behoorlijk ter discussie. Naar het oordeel van zijn eigen partij straalt hij te weinig daadkracht uit.

Ook buiten Den Haag is er duidelijk sprake van onrust. Zowel kerken als islamitische gebouwen werden getroffen door brandstichting en pogingen tot brandstichting. Zo brandde gisteravond in Uden een islamitische basisschool af. Bij veel moskeeën en islamitische scholen wordt ’s avonds en ’s nachts wachtgelopen. De moslimgemeenschap voelt zich bedreigd.

Opvallend is dat ook kerkgebouwen het doelwit zijn van brandstichting. Die pogingen zijn naar alle waarschijnlijkheid het werk van moslims als vergelding voor de aanslagen op islamitische gebouwen. Kennelijk bezien zij de huidige spanningen in termen van moslims tegenover christenen.

Toch is het niet aannemelijk dat degenen die geprobeerd hebben islamitische gebouwen in brand te steken tot de trouwe kerkgangers behoren. En ook de vermoorde Theo van Gogh kon moeilijk tot de christenen gerekend worden. De weerzinwekkende gang van zaken rond zijn crematie liet dat ook duidelijk zien.

Dat moslims in Pakistan of het Midden-Oosten Europa als een christelijk werelddeel beschouwen, kan men zich nog voorstellen. Historisch gezien was dat ook zo. Maar hier wonende moslims zouden inmiddels beter moeten weten. Kennelijk schort er ook wat dat betreft het een en ander aan hun inburgering. Hun kennis van onze samenleving blijkt onvoldoende te zijn.

Voorlopig zal de situatie in Nederland wel gespannen blijven. En dan te bedenken dat we hier nog nooit zoiets grootschaligs hebben meegemaakt als de aanslag in Madrid van dit voorjaar of andere terreuracties die talloze slachtoffers eisten. We mogen wel bidden om daarvoor bewaard te blijven.

Een punt van discussie is op dit moment ook of inlichtingendiensten, politie en justitie wel voldoende instrumenten tot hun beschikking hebben om gevaarlijke terroristen tijdig aan te pakken en uit te schakelen. Maar we moeten niet denken dat een waterdichte beveiliging mogelijk is.

Een van de problemen waar de veiligheidsdiensten op stuiten is de taal. Er lopen daar niet zo veel mensen rond die goed Arabisch kunnen en daarom geen moeite hebben met het afluisteren van telefoongesprekken in die taal. Dit punt moet hoge prioriteit krijgen.

Een stoomcursus van zes weken is echter onvoldoende om het Marokkaanse Arabisch van het Egyptische Arabisch te kunnen onderscheiden. En het rekruteren van medewerkers die Arabisch als moedertaal hebben, kan risico’s opleveren ten aanzien van hun loyaliteit. Zo was er onlangs sprake van rapporten van de AIVD die aan verdachte Marokkanen waren doorgegeven.