Notitie biedt inkijkje in verkenning
Eén voor één schoven de partijleiders vorige week aan bij de verkenners, maar wat brachten ze te berde?
Anders dan in 2017 staat GroenLinks te trappelen om mee te regeren. Als één ding duidelijk wordt uit de notitie die verkenner Ollongren vorige week onder de arm droeg toen ze halsoverkop het Binnenhof moest verlaten vanwege een coronabesmetting, dan dat.
Woensdag eiste een Kamermeerderheid het document met succes op en zo is de inbreng van GroenLinks-leider Klaver bij de verkenners voor iedereen terug te lezen. Een greep: de partij zou „een groot punt” kunnen maken van migratie, maar is dat niet van plan; het klimaatdebat is intussen „minder ingewikkeld” geworden en het halveren van de veestapel is „geen principekwestie.”
Kortom, tussen GroenLinks en de overige partijen komt het wel goed.
Als één van de mogelijke coalitiepartijen belooft zich flexibel op te stellen, komt dat de informateurs in een latere fase ongetwijfeld van pas. Maar pas op, de notitie biedt ook stof te over voor de conclusie dat de kabinetsformatie van 2021 lastiger wordt dan ooit. VVD en D66 lijken tot elkaar te zijn veroordeeld, maar de VVD ziet behoorlijk op tegen de onderhandelingen over migratie, stikstof en klimaat.
Het is verder de vraag of het CDA wel in balans is, zo somberen de verkenners. Maar zonder de partij een stabiele coalitie maken is lastig en dus wordt partijleider Hoekstra met alle egards bejegend: hij mag zijn voorwaarden en wensen voor coalitiedeelname noemen en zijn voorkeur uitspreken voor de vierde of de vijfde partij.
Opmerkelijk is dat de PVV niet ruwweg opzij wordt geschoven als partij die hoe dan ook op afstand moet worden gezet. Er zijn aantekeningen gemaakt die doen vermoeden dat Ollongren en Jorritsma toch nog één keer van de belangrijkste partijen wilden horen of (gedoog)steun van Wilders voor hen echt geen optie was.
Tussen D66 en ChristenUnie lijkt de sfeer over medische ethiek al aardig te zijn verziekt. De CU blijft bij het standpunt dat medisch-ethische kwesties een bespreekpunt aan de formatietafel moeten kunnen zijn. D66 pareert, aldus de notitie: „We gaan niet nog een keer vier jaar traineren.” Die term roept vragen op. Werd er in Rutte III dan getraineerd? En door wie?
Doorslaggevend is echter dat de notitie geen klip en klaar antwoord biedt op de vraag hoe de mysterieuze zin „Positie Omtzigt, functie elders” in de stukken kon belanden. Vandaar dat de roep om nog meer documenten na de openbaarmaking van de notitie niet afnam, maar alleen maar verder aanzwol.