Opinie

Column (Maarten van Nieuw Amerongen): Politicus draagt bij aan grensvervaging publiek-privé

Door de coronamaatregelen kon oppas-oma Khadija Arib niet meer met de kleinkinderen knuffelen. En Wopke Hoekstra drukte de CDA-leden op het hart dat zijn kandidatuur geen uitgemaakte zaak was. Dat moest thuis nog even overlegd worden.

Maarten van Nieuw Amerongen
16 March 2021 18:37
„Segers liet zich in zijn podcast uitgebreid aan de tand voelen door zijn drie welbespraakte dochters.” Foto: Segers beantwoordt live vragen via Instagram. beeld ​EPA, Koen van Weel
„Segers liet zich in zijn podcast uitgebreid aan de tand voelen door zijn drie welbespraakte dochters.” Foto: Segers beantwoordt live vragen via Instagram. beeld ​EPA, Koen van Weel

Het moge duidelijk zijn: politici schromen niet om hun familie te betrekken bij hun boodschap. Het maakt hen menselijk en benaderbaar. Het RTL-verkiezingsdebat bewees dat Sigrid Kaag van D66 zich zomaar niet de kaas van het brood laat eten. Wie dacht Hoekstra wel niet dat hij was met zijn geprepareerde volzinnen over studeren in coronatijd? Zij was tenslotte de enige lijsttrekker met studerende kinderen thuis.

Ook Gert-Jan Segers en Kees van der Staaij doen eraan mee. Segers liet zich in zijn podcast uitgebreid aan de tand voelen door zijn drie welbespraakte dochters. Van der Staaij trad met zijn vrouw en dochter op in Studio SGP, het goed bekeken YouTube-kanaal van de partij. Toegegeven, het levert aardige fragmenten op. Maar er is ook een keerzijde.

Allereerst is er het risico van een al te geïdealiseerd gezinsleven. De liefdevolle partner en zorgzame ouder roepen niet bij iedereen herkenning op. Het gezin is dan met recht de hoeksteen van de samenleving, maar met alleen maar hoekstenen kun je geen muurtje metselen, zo merkte schrijver-bioloog Midas Dekkers ooit fijntjes op.

Maar belangrijker: het betrekken van partner en kinderen maakt publieke figuren kwetsbaar. „Als je de deur opent voor de buitenwereld, moet je niet verbaasd opkijken dat die buitenwereld over je schouder naar binnen wil gluren”, liet parlementair historicus Gerrit Voerman eens optekenen. Er zullen altijd media zijn die de grens opzoeken, maar politici dragen zelf ook bij aan de toenemende vervaging tussen publiek en privé. Tel daarbij de coronamaatregelen op: via mens-toetsenbord-scherm heeft het werk zich als een terriër vastgebeten in veel van onze huizen. Het nog verder oprekken van de grens tussen publiek en privé dreigt als een boemerang te werken in tijden van polarisatie.

Afgelopen donderdag verliet Thierry Baudet een live-uitzending (Jinek) terwijl de camera’s nog draaiden. Normaliter is dat een teken van zwakte, maar dit keer kreeg Baudet vooral bijval. Vriend en vijand was het erover eens dat men over de schreef gegaan was. Niet zozeer om wat de cabaretier Baudet inhoudelijk voor de voeten wierp: juist in campagnetijd is het goed dat politici van repliek gediend worden. En ja, artistieke vrijheid is in veel gevallen belangrijker dan gekwetste gevoelens. De verontwaardiging richtte zich vooral op het persoonlijke aspect. Zonder omhaal van woorden adresseerde de cabaretier van dienst Baudets Joodse vriendin, om te vervolgen met: „Zo meteen wordt u vader van Menachem of Sarah Baudet en dan voel je je als antisemitische kiezer toch behoorlijk in je bruine hemd gezet.” Goed dat Baudet hier een lijn trok.

Het lijkt een onomkeerbare trend dat politici ons deelgenoot willen maken van hun privéleven. Dankzij de webserie House of Politics (NPO3) weten we dat er in huize Eerdmans een tafeltennistafel in de woonkamer staat. En Klaver slaapt niet alleen in een eikeltjespyjama, hij beschikt ook over dito mondkapjes. Heel koddig allemaal.

Het staat de dames en heren politici natuurlijk vrij om deze trivia met kiezers te delen, maar daarmee dreigen ze in toenemende mate publiek bezit te worden. De schoffering van Baudet is tot daaraan toe, maar we kijken er ook nauwelijks meer van op als militante boeren verhaal komen halen bij Rob Jetten thuis. Bepaald geen wenkend perspectief voor jongeren met politieke ambitie. Geweldig als politici benaderbaar en innemend zijn, maar het cultiveren van een publiek imago komt met een prijs. De politiek kan wel wat nieuwe zakelijkheid gebruiken.

De auteur is politicoloog en masterstudent politieke filosofie.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer