Meer dan de helft van die investering is volgens het EIB niet terug te verdienen met besparingen op de energierekening en is dus onrendabel. Het EIB acht het daarnaast onwaarschijnlijk dat de kosten de komende jaren zullen dalen. „De lessen uit de proeftuinwijken zijn belangrijk en hard nodig om te voorkomen dat deze kosten nog verder zullen stijgen”, waarschuwt directeur Taco van Hoek.

Tot nu toe werd door minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken juist verwacht dat er een kostenreductie zou ontstaan door de zogenoemde wijkaanpak. Het ministerie veronderstelt namelijk dat met de proeftuinen een ‘vliegwieleffect’ ontstaat, waardoor met de jaren het tempo toeneemt dat Nederlandse woningen aardgasvrij worden.

Het doel van het ministerie was om 30.000 tot 50.000 gebouwen in 2021 van het gas af te halen. Tot nu toe zijn er iets meer dan 200 woningen van het gas gehaald, becijferde de Volkskrant onlangs. Inmiddels ontkent het ministerie dat er een kwantitatief doel is voor de proeftuinen.

In een reactie stelt het ministerie van Binnenlandse Zaken dat het nog te vroeg is om nu al kostenreductie te verwachten. „De uitvoering van het Klimaatakkoord is nog maar net gestart. Mochten signalen komen dat de verwachte en beoogde kostenreductie niet wordt gehaald, dan zullen de partijen in het Klimaatakkoord onderzoeken welke aanvullende inzet nodig is. Kostenreductie richting 2030 is onmisbaar om de doelen te halen en de verduurzaming voor steeds meer situaties betaalbaar te maken.”

Volgens het ministerie is er wel degelijk al een vliegwieleffect te zien van de proeftuinen. „Er is grote belangstelling van gemeenten om deel te nemen aan proeven met aardgasvrije wijken.”

Overigens hoeven consumenten sinds maandag niet meer te betalen wanneer ze hun aardgasaansluiting laten verwijderen. Dat heeft de Autoriteit Consument & Markt bepaald.