Het groene licht voor Mario Draghi als nieuwe premier van Italië kwam donderdagavond. Toen werd de uitslag bekend van de online-peiling van de Vijfsterrenbeweging (M5S naar het Italiaanse acroniem) onder leden van de beweging. De vraag was of de grootste partij van Italië met Draghi in zee zou moeten gaan. Bijna 60 procent van de stemgerechtigden gaf zijn zegen. De stemming was nodig omdat er een tweedeling in de partij was ontstaan. Een deel van de partij, die in 2009 werd opgericht als beweging tegen het establishment, kan het niet over zijn hart verkrijgen om werktuig te worden van de voormalige president van de Europese Centrale Bank.

M5S is niet de enige die overstag is gegaan. Op één na staan alle politieke partijen achter de toekomstige regering. Zelfs Lega Nord, die sceptisch staat tegenover de Europese Unie, geeft zijn steun aan de Europese lijn die Draghi voorstaat. Alleen de uiterst rechtse partij Fratelli d’Italia zal volgende week in het parlement tegen de nieuwe regering stemmen.

Draghi geniet mede zoveel respect omdat hij als Europese bankpresident de eurozone in 2012 heeft gered. Hij wordt nu gezien als de man die Italië door de coronacrisis gaat leiden en Europese hulpgelden efficiënt gaat aanwenden.

Gedeelde verlangens

Hoe dat gaat gebeuren is onbekend. Een regeringsploeg heeft Draghi immers nog niet samengesteld. Naar verwachting zou hij vrijdag naar president Sergio Mattarella gaan om hem een lijst met namen van potentiële ministers voor te leggen. Het is nog niet duidelijk of Draghi streeft naar een puur technisch kabinet bestaande uit partijloze specialisten of dat er ook politici een plaats in krijgen.

Daarnaast moet het regeringsprogramma nog geschreven worden. De partijen hebben de afgelopen tien dagen bij Draghi hun wensenlijst ingeleverd. Op de meeste wensenlijstjes staat hetzelfde: versnelling van het vaccinatieprogramma, herstart van infrastructurele projecten, investeringen in de gezondheidszorg en onderwijs en het liefst ook wat belastingverlichting.

De laatste keer dat Italië een (puur) zakenkabinet kreeg, was in 2011 toen Mario Monti aantrad als gevolg van een ernstige financiële crisis. Ook hij kreeg de goedkeuring van bijna het gehele politieke spectrum. Die steun brokkelde snel af omdat Monti de opdracht had om de broekriem aan te trekken. Draghi hoeft minder te vrezen. Zijn opdracht is juist niet bezuinigen, maar het uitgeven van gelden uit het Europese zogeheten Next Generation fonds.

Stevig

Italië komt ruim 200 miljard euro toe, maar moet wel aan allerlei voorwaarden voldoen om groen licht te krijgen uit Brussel. Met deze ook in Europa gevierde econoom hoopt Italië een stuk sterker aan de onderhandelingstafel te staan. „Draghi was de Italiaan die de euro heeft gered, nu wordt hij de Europeaan die Italië zal redden”, zei oud-premier Matteo Renzi vorige week treffend.

Aan Renzi heeft Draghi te danken dat hij premier wordt. Draghi werd negen dagen geleden door president Mattarella gevraagd om een nieuwe regering te vormen, nadat de regering Conte eind januari was gestruikeld door toedoen van Renzi’s coalitiepartij. Pogingen om een doorstart te maken mislukte, waarna de staatspresident op zoek ging naar een „regeringleider met een hoog profiel.” Italië heeft behoefte aan een daadkrachtige regering. Het land worstelt met het coronavirus en heeft ook te kampen met een ernstige economische crisis.