Zo’n verhaal hebben mensen nodig, schrijft de Duitse auteur Philipp Blom in zijn essay ”Het grote wereldtoneel”. Groter dan dat over de oorlog is het verhaal over Adam en Eva. Die waren „kroon op de schepping” en daarmee baas over alles. Nieuwe generaties werd hiermee opgevoed en werden de koloniën beschaving bijgebracht. Resultaat: uitbuiting. De gedachte dat de „heerser over deze aarde” oneindig veel grondstoffen mag gebruiken, moest wel tot vernietiging leiden.

Dit verhaal van Adam en Eva is voorbij, stelt Blom. Dit „heroïsch-narcistische beeld uit de Bijbel” was nuttig in het bronzen tijdperk, maar leidt nu tot „een oorlog tegen de toekomst”. Voor dit materialisme zijn immers niet genoeg grondstoffen.

Blom weet niet wat het „nieuwe verhaal” is. Misschien wel de Gaia-hypothese, die ervan uitgaat dat de aarde zelf een organisme is. Of leidt Covid-19 wel tot een nieuw trauma. In elk geval: er moet een nieuw besef komen van de eindigheid.

Vervelend is dat Blom het Bijbelse „verhaal” volkomen verkeerd opvat. De mens moet beheren, niet uitbuiten. Woorden als rentmeesterschap en matigheid wijzen hierop. Misschien dat die begrippen Blom kunnen helpen een nieuw verhaal te vinden.

Boekgegevens

Philipp Blom, Het grote wereldtoneel; over de kracht van de verbeelding in crisistijd. Uitg. De Bezige Bij, Amsterdam. 2020. 142 blz. prijs 17,99 euro