De oud-premier presenteert zijn rapport ”Facing the challenge” woensdag in Brussel. Hij bespreekt het daarna met de EU- regeringsleiders. Kok wil met zijn advies de Europese economie uit het slop halen en meer banen creëren. Hij stelt dat bedrijven en consumenten door automatisering slimmer kunnen werken. Onderzoek moet topprioriteit worden in Europa. „Hoe meer onderzoek, hoe meer productiegroei: het bewijs daarvoor is overweldigend. Het is al vaker gezegd, maar een voorwaarde voor meer groei is meer geld voor onderzoek en ontwikkeling”, schrijft Kok.

De oud-premier beveelt ook aan de Europese vrije markt af te maken. Voor grensoverschrijdende goederen, kapitaal en diensten zijn nog te veel obstakels. Het Europese zakenklimaat moet worden verbeterd door administratieve lasten te verlichten en door het opstarten van bedrijfjes te vergemakkelijken.

Ook moeten Europeanen langer kunnen werken en leren, dankzij betere werkomstandigheden. Ten slotte moeten landen hun vernieuwingen op milieugebied stimuleren, want dat zorgt voor zuiniger en goedkoper gebruik van grondstoffen.

De Europese regeringsleiders hadden Kok eind 2003 om het economieadvies gevraagd. De groei in Europa blijft namelijk achter bij die van de VS en Azië. De banengroei is in 2001 gestopt. En dat terwijl de EU-regeringsleiders in 2000 te Lissabon hadden afgesproken dat hun economie in 2010 de snelstgroeiende ter wereld moet zijn.

De voormalige leider van de PvdA en de FNV schrijft nergens dat Europa maar simpelweg de harde Amerikaanse of Aziatische economie moet overnemen. Sociale voorzieningen zijn juist belangrijk voor Europa, schrijft Kok. „Flexibiliteit wordt te vaak gezien als het verzwakken van de werknemersrechten. Dat is fout. Het gaat erom dat werknemers steeds nieuwe vaardigheden leren en gemakkelijk van de ene naar de andere baan kunnen overstappen.”

Kok vindt dat Europese landen hun inspanningen moeten verdubbelen om van Europa „een van ’s werelds meest dynamische kenniseconomieën te maken.” Daarbij moeten ze de burgers meer betrekken, vindt Kok. „We moeten meer begrip kweken waarom dit doel belangrijk is voor iedere persoon in ieder huishouden in Europa.”

Maandag was al uitgelekt dat Kok voorstelt dat elk EU-land zijn eigen actieplan opstelt. De landen moeten hun doelen duidelijker formuleren dan tot dusver. Ze moeten die vervolgens krachtig uitvoeren: samen met de parlementen, vakbonden en werkgevers. Kok wil dat de Europese Commissie dat ondersteunt, samen met het Europees Parlement.