Is loting op ic echt eerlijker dan selectie op leeftijdscohort?

De Tweede Kamer oordeelde deze week dat zorgminister Van Ark vooralsnog geen veto moet uitspreken over de werkwijze die artsen thans voorstaan. Zij willen patiënten in het uiterste geval selecteren op grond van leeftijdscohorten, waarbij eerst de jongere patiënten worden opgenomen en pas als er weer nieuwe plekken vrijkomen de oudere. Na een laatste overlegronde met artsen zal de komende weken blijken of de minister hier toch haar goedkeuring aan geeft. Wat verklaart de aanvankelijke twijfels van Van Ark? Dinsdag lichtte zij toe dat eerdere, uit de maand maart daterende uitspraken van de Tweede Kamer daarbij doorslaggevend waren. Zij doelde daarmee op een aangenomen motie van het Kamerlid Krol, toen nog voorman van 50PLUS, waarin deze volksvertegenwoordiger uitsprak dat het hanteren van strakke leeftijdsgrenzen in de zorg discriminerend kan werken en daarom te allen tijde moet worden tegengegaan. De minister vreesde dus dat de Tweede Kamer te hoop zou lopen tegen het door de artsen opgestelde draaiboek en wilde dat scenario zo veel mogelijk uitsluiten. Uit haar woorden valt af te leiden dat het maatschappelijk draagvlak voor het uiteindelijke protocol voor haar doorslaggevend is; dat moet zo groot mogelijk zijn. Daar valt best iets op af te dingen, al was het alleen maar vanwege de vraag hoe de regering dat draagvlak moet vaststellen. En los daarvan, moet het protocol waar uiteindelijk toe wordt besloten niet als eerste worden onderworpen aan de toets op welke ethische principes het is gestoeld? Of het in uitzonderlijke situaties hanteren van leeftijdscohorten door artsen daadwerkelijk is te bestempelen als een vorm van discriminerend, medisch handelen die inhoudelijk niet nader valt te onderbouwen, is nog maar de vraag. Daar valt namelijk wel een uitleg bij te geven: als hun overlevingskansen vergelijkbaar zijn, leidt een geslaagde ic-opname van een jongere patiënt tot meer gezondheidswinst –uitgedrukt in gewonnen levensjaren– dan die van een oudere. Er wordt dan dus geen onderscheid aangebracht tussen de waarde van twee mensenlevens. Het verschil zit hem in de extra duur waarmee het ene mensenleven, dat in zichzelf even veel waard als het andere, menselijkerwijs gesproken kan worden verlengd. Terecht bracht onder meer de SGP in het Kamerdebat van dinsdag deze nuancering aan. Of Van Ark deze procedure moet inruilen voor een kille loting –het enige alternatief dat dan nog resteert– is de vraag. Een extra beraadtermijn is hier op z’n minst geboden, maar de angst te worden beticht van discriminatie kan daarbij niet leidend zijn.

Is loting op ic echt eerlijker dan selectie op leeftijdscohort?

Opinie

RD.nl in uw mailbox?