Waarschijnlijk vrijdag komen vertegenwoordigers van de sociale partners samen met ambtenaren om een nieuw overleg met de top van het kabinet voor te bereiden. Omdat premier Balkenende vertrokken is naar Rome voor de ondertekening van de Europese grondwet op vrijdag, vindt een nieuw overleg tussen de hoofdrolspelers niet voor het weekeinde plaats.

Vlak voor vertrek naar Rome zei Balkenende dat de wil om eruit te komen er is. De sfeer tijdens de besprekingen karakteriseerde hij als zakelijk. „Je bent er niet zomaar uit."

Ingewijden geven aan dat er tijdens het laatste overleg woensdagnacht tussen Balkenende, de ministers Zalm (Financiën) en De Geus (Sociale Zaken) en de top van de vakbeweging vorderingen zijn gemaakt. „Er zit beweging in", meldde een betrokkene. Ook anderen wijzen op voorzichtige vooruitgang, maar noemen het proces nog „precair".

Volgens een woordvoerder van de FNV „is de lijn in de onderhandelingen nog steeds zoek, maar zijn we in ieder geval sinds lange tijd weer ’on speaking terms’ met het kabinet". Van een akkoord is volgens de FNV voorlopig nog geen sprake. Eerst is er opnieuw technisch overleg nodig. Daaruit moet blijken hoeveel onderhandelingsruimte het kabinet daadwerkelijk biedt.

Donderdag sprak de top van het kabinet in ieder geval ook al met werkgeversorganisaties VNO–NCW, MKB–Nederland en LTO–Nederland. Om „het proces niet te frustreren" wilden de partijen na afloop niet op de inhoud van het gesprek ingaan.

De voornaamste hobbels die genomen moeten worden zijn VUT– en prepensioen en de WAO. Ook WW en loonmatiging staan op de agenda.

Het kabinet is niet van plan af te zien van de voorgenomen ingreep in VUT en prepensioen, die in mei leidde tot een breuk met sociale partners, verwachten ingewijden. Wel is het bereid de levensloopregeling, waarmee werknemers straks kunnen sparen voor allerlei vormen van verlof, aan te passen aan de wensen van bonden en werkgevers. Minister Zalm zou hiervoor ook wat extra geld beschikbaar willen stellen.

De FNV is op haar beurt bereid afspraken te maken met werkgevers over het verhogen van de ouderenparticipatie in de komende jaren, aldus een woordvoerder. Volgens het kabinet is het noodzakelijk dat ouderen langer aan de slag blijven om de gevolgen van de vergrijzing te kunnen opvangen.

Een belangrijk knelpunt in de onderhandelingen vormt de WAO. De bonden eisen dat het kabinet zijn eigen WAO–plan vervangt door het minder vergaande voorstel dat de Sociaal–Economische Raad hiervoor heeft gedaan. Maar het kabinet zou vooralsnog niet verder wil gaan dan een versoepeling van de keuringscriteria.

Voorzitter Verhoeven van vakcentrale MHP wilde donderdag liever niet spreken over een akkoord met het kabinet. „Een akkoord suggereert dat we wat uit te ruilen hebben, terwijl wij vooral een verklaring van het kabinet willen. De vraag is of het vertrouwen terugkomt en er voldoende verzachtingen worden geboden, zodat we het verzet tegen de kabinetsplannen kunnen staken."